Loạn dịch vụ xét nghiệm kháng thể Covid-19

Thậm chí, những cơ sở này còn đưa ra nhiều thông tin không chính xác gây lo lắng cho người dân.

Mỗi nơi một giá

Sau tiêm vaccine Covid-19, đọc được thông tin về xét nghiệm kháng thể sẽ xác định rõ cơ thể sinh kháng thể, chị Nguyễn Hồng Nhung (trú quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) vội liên lạc với 1 phòng khám tư nhân có địa chỉ tại phường Tân Mai (quận Hoàng Mai, Hà Nội).

“Tôi nghe nói, nhiều người dù tiêm vaccine vẫn không sinh kháng thể để phòng bệnh nên định làm xét nghiệm kháng thể cho chắc. Tuy nhiên, khi trao đổi với nhân viên của phòng khám này, vì tôi chưa đủ 4 tuần sau tiêm mũi 2 nên họ hẹn đủ thời gian mới làm được xét nghiệm kháng thể”, chị Nhung cho biết.

Cũng theo chị Nhung, chị được nhân viên y tế hướng dẫn, với trường hợp tiêm vaccine AstraZeneca, nếu xét nghiệm định lượng kháng thể cho ra chỉ số 0,8 nghĩa là chưa sinh kháng thể, còn nếu dưới 32 là sinh ít kháng thể, trên 32 càng nhiều đồng nghĩa kháng thể bảo vệ càng nhiều… Giá cho 1 lần xét nghiệm kháng thể là 500.000 đồng.

Theo tìm hiểu, để quảng cáo cho xét nghiệm kháng thể sau tiêm vaccine Covid-19, nhiều đơn vị công khai đưa thông tin: “Trong 100 người sau tiêm đủ 2 mũi vaccine phòng Covid-19 có khoảng 5 - 20 người không sinh đủ kháng thể để phòng bệnh”, tạo tâm lý lo lắng cho người dân.

Còn trên fanpage Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà - Xét nghiệm công nghệ cao DrLab.Home (có địa chỉ tại Khương Trung, Đống Đa, Hà Nội) cũng giới thiệu: “Mục đích của việc xét nghiệm kháng thể là giúp hỗ trợ đánh giá đáp ứng miễn dịch của cơ thể với protein SARS-CoV-2. Phương pháp định lượng kháng thể (bao gồm IgG) kháng miền liên kết thụ thể (RBD) trên protein gai (S=Spike) của SARS-CoV-2 trong huyết thanh và huyết tương người. Kết quả xét nghiệm kháng thể đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá tình trạng kháng thể sau tiêm vaccine, đánh giá cơ thể người tiêm có đủ khả năng miễn dịch với virus không. Giá từ 300.000 đồng/xét nghiệm”.

Còn tại hệ thống khám quốc tế Care Plus, xét nghiệm định lượng kháng thể Covid-19 (không bao gồm tư vấn bác sĩ, chỉ trả kết quả xét nghiệm: Có hay không có kháng thể) với giá 390.000 đồng/xét nghiệm; xét nghiệm định lượng kháng thể Covid-19 (bao gồm tư vấn bác sĩ kết quả xét nghiệm: Về tiền sử bệnh, tiền sử chích ngừa... và dựa vào kết quả trị số kháng thể để đưa ra đánh giá mức chỉ số cao hay thấp, khuyến cáo phù hợp về việc bảo vệ sức khỏe cũng như phòng tránh nhiễm virus trong giai đoạn dịch Covid-19) giá 690.000 đồng/xét nghiệm.

Chia sẻ về vấn đề này, lãnh đạo một cơ sở y tế tư nhân cho biết cho biết, hiện Bộ Y tế không có quy định nào về việc sử dụng xét nghiệm kháng thể để xác định một người tiêm vaccine Covid-19 được bảo vệ, miễn dịch với virus SARS-CoV-2. Đồng thời cũng chưa có hướng dẫn về chi phí dịch vụ cho xét nghiệm này.

Người dân không nên nóng vội đi làm xét nghiệm kháng thể

Trước thông tin nhiều người dân vội vàng làm xét nghiệm định lượng kháng thể sau khi tiêm vaccine Covid-19, TS. BS. Phạm Quang Thái, Phó trưởng Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư cho biết: “Trên thế giới chưa có quốc gia nào khuyến cáo xét nghiệm định lượng kháng thể virus SARS-CoV-2 sau khi tiêm đủ 2 mũi vaccine, bởi tiêm vaccine cộng đồng mà xét nghiệm kháng thể, chắc chắn sẽ dẫn đến việc so sánh giữa vaccine này với vaccine khác. Việc xét nghiệm kháng thể chỉ để phục vụ trong công tác nghiên cứu và điều trị”.

Ông Thái cũng cho biết thêm, đến nay chưa xác định chuẩn trong xét nghiệm kháng thể, ví như nồng độ nào coi là ngưỡng bảo vệ; nồng độ nào tối ưu; nồng độ nào thì sẽ nhiễm bệnh.

Ngoài việc định lượng kháng thể nói chung, còn cần một xét nghiệm cao cấp hơn đánh giá kháng thể trung hòa mới phần nào đánh giá được khả năng bảo vệ khi phơi nhiễm với mầm bệnh.

“Mỗi loại vaccine có thể giúp tạo ra lượng kháng thể khác nhau, nhưng ngoài kích thích sinh kháng thể thì vaccine còn kích hoạt miễn dịch qua trung gian tế bào, do vậy, kháng thể cao chưa chắc đã tốt hơn và ngược lại. Việc xét nghiệm định lượng kháng thể để đánh giá khả năng một người đã được bảo vệ là chưa đủ căn cứ khoa học”, ông Thái nhấn mạnh.

Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho biết, Bộ Y tế đang xây dựng hướng dẫn về xét nghiệm kháng thể virus SARS-CoV-2 và sớm công bố các đơn vị đủ điều kiện chứ không để dịch vụ này tràn lan.

Xét nghiệm kháng thể COVID-19 để làm gì?