Xét nghiệm kháng thể và kháng nguyên Covid-19 khác nhau thế nào?

Hỏi:

Tôi chưa thể phân biệt rõ xét nghiệm kháng thể và xét nghiệm kháng nguyên khác nhau ra sao, vậy mong bác sĩ giải thích giúp? Cảm ơn bác sĩ.

BS. Trần Tiến Tùng, BV ĐK Medlatec, trả lời:

Xét nghiệm Covid-19 được nhắc đến rất nhiều mỗi ngày. Đây được hiểu đơn giản là phương pháp y tế nhằm phát hiện ra một người có nhiễm virus SARS-CoV-2 hay không. Tuy nhiên về bản chất xét nghiệm kháng thể và xét nghiệm kháng nguyên là khác nhau. Cụ thể:

Xét nghiệm kháng nguyên là tìm kiếm và xác định sự hiện diện của virus thông qua vật liệu di truyền hoặc một bộ phận giúp định dạng virus. Có nghĩa, đây là xét nghiệm giúp phát hiện một người có bị nhiễm virus SARS-CoV-2 hay không. Hiện nay, có 2 phương pháp xét nghiệm kháng nguyên là PCR và test nhanh. Mẫu bệnh phẩm được lấy từ dịch mũi hoặc dịch họng hầu của người nghi mắc hoặc phơi nhiễm và mẫu lấy từ dịch Covid-19.

Xét nghiệm kháng thể cũng là một dạng xét nghiệm tìm virus nhưng thông qua kháng thể trong máu. Kháng thể này là protein đặc biệt (IgM, IgG) được sản sinh sau khi người nhiễm virus một thời gian nhất định hoặc đã được chích ngừa vaccine phòng Covid-19. Kết quả xét nghiệm kháng thể nhằm định lượng kháng thể trong người.

Với những người đã tiêm đủ 2 mũi vaccine phòng Covid-19, sau từ 2 - 3 tuần, có thể thực hiện xét nghiệm kháng thể để xác định rằng mình có khả năng phòng ngừa virus hay không. Đây không phải là việc làm dư thừa đối với bất cứ ai. Bởi vaccine là giống nhau nhưng khả năng đáp ứng của từng người khác nhau. Không ai biết là sau khi tiêm, vaccine đi vào cơ thể mình có phát huy được hết tác dụng hay không.

Đối với định lượng kháng thể trong người ở ngưỡng bao nhiêu thì có thể ngăn ngừa virus SARS-CoV-2, thì chỉ số tham chiếu này tùy loại xét nghiệm kháng thể. Những người sau khi tiêm đủ 2 liều vaccine phòng Covid-19 nếu đáp ứng tốt sẽ có nồng độ kháng thể trong người cao gấp hơn 21 lần so với ngưỡng đáp ứng miễn dịch.

Trong điều trị bệnh nhân Covid-19, các bác sĩ cũng áp dụng biện pháp xét nghiệm kháng thể để đánh giá kết quả điều trị. Cơ thể các bệnh nhân đều có lượng kháng thể nhất định được sản sinh sau một thời gian mắc bệnh và điều trị bệnh. Những kháng thể này tham gia tích cực vào việc phục hồi của bệnh nhân Covid-19. Xét nghiệm kháng thể trong giai đoạn cuối điều trị để xác định khả năng đáp ứng miễn dịch trong tương lai của bệnh nhân đối với virus SARS-CoV-2.

Cần làm gì để phòng tránh lây nhiễm khi đi tiêm vaccine Covid-19?