Mỹ toan tính gì khi triển khai THAAD tối tân tới Israel?

Thể hiện vai trò sâu rộng hơn tại Trung Đông

Theo tờ Washington Post, việc triển khai Hệ thống phòng thủ khu vực tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) cho thấy Mỹ muốn can thiệp sâu hơn vào tình hình chiến sự tại Trung Đông nơi những diễn biến căng thẳng gần đây đã gây chia rẽ không nhỏ tới chiến dịch vận động tranh cử Tổng thống.

Giới chức Mỹ đã nhiều lần khuyến nghị Israel cần tránh tấn công vào mục tiêu là các cơ sở hạt nhân, dầu mỏ, khí đốt của Iran do lo ngại điều này có thể khiến giao tranh lan rộng đồng thời gây tổn hại đến nền kinh tế toàn cầu.

Chuyên gia về Trung Đông Aaron David Miller nhận định, việc triển khai THAAD là một dấu hiệu mới nhất cho thấy Mỹ cho rằng các cuộc tấn công của Israel sẽ cực kỳ toàn diện và khiến Iran phải có hành động đáp trả.

Trong khi đó, theo Bộ Quốc phòng Israel, sự hiện diện của THAAD sẽ bổ sung thêm vào con số 50.000 tấn vũ khí và trang thiết bị mà Mỹ đã chuyển cho Israel kể từ khi bắt đầu cuộc chiến ở Gaza hồi tháng 10/2023.

Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant đã cam kết sẽ có đòn tấn công hủy diệt nhằm vào Tehran để đáp trả đợt tập kích bằng gần 200 quả tên lửa đạn đạo đêm 1/10. “Các cuộc tấn công của chúng tôi sẽ mạnh mẽ, chính xác và quan trọng nhất là bất ngờ. Họ sẽ không thể hiểu điều gì đã xảy ra”, ông Gallant nhấn mạnh. 

Dù cuộc không kích nói trên của Iran chưa thể xuyên phá được hệ thống phòng thủ tên lửa phức tạp của Israel và các đồng minh song vụ tấn công bằng máy bay không người lái UAV của Hezbollah ngày 13/10 lại làm được điều này khi đánh trúng căn cứ quân sự ở miền Bắc Israel gần Binyamina khiến 4 binh sĩ thiệt mạng và gần 70 người khác bị thương. 

“THAAD sẽ giúp hoàn thiện hệ thống phòng thủ phòng không tích hợp của Israel. Động thái này cho thấy cam kết sắt đá của Mỹ trong việc bảo vệ Israel và người dân Mỹ tại Israel khỏi các cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo từ Iran”, người phát ngôn Lầu Năm Góc Pat Ryder nhấn mạnh.

Cuộc xung đột đang leo thang tại Trung Đông đang gây ảnh hưởng rất lớn đến bầu cử Mỹ. Cả hai ứng viên Tổng thống là bà Kamala Harris và ông Donald Trump đều đã lên tiếng khẳng định quyết tâm mạnh mẽ trong việc bảo vệ Israel trong khi bày tỏ ủng hộ việc nhanh chóng kết thúc chiến tranh.

Đây cũng là vấn đề gây chia rẽ sâu sắc trong nội bộ đảng Dân chủ khi các cử tri trẻ tuổi và những người Mỹ gốc Arab chỉ trích bà Harris vì đã không kêu gọi chính quyền hạn chế việc chuyển giao vũ khí cho Israel nhằm phản đối việc hơn 42.000 thường dân Gaza bị sát hại.

Trong khi đó, đảng Cộng hòa đã lên tiếng công kích chính quyền Tổng thống Joe Biden vì đã lên án chiến thuật quân sự của Israel sau cuộc đột kích bất ngờ của Hamas ngày 7/10/2023 khiến ít nhất 1.200 người thiệt mạng và hơn 250 người khác bị bắt làm con tin.

Dùng “củ cà rốt” thay vì “cây gậy”

Bất chấp những bất đồng sâu sắc giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu liên quan đến cuộc chiến tại Trung Đông. Quyết định triển khai THAAD tới Israel cho thấy ông Biden vẫn sẵn sàng tin tưởng ông Netanyahu dù vẫn còn nhiều hoài nghi.

Ông Harrison Mann, nhà phân tích tại Cơ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ nhận định việc triển khai THAAD tới Israel cho thấy ông Biden đang muốn dùng “củ cà rốt” thay vì “cây gậy” để kéo Israel chấp nhận thực thi những hành động ít mang tính khiêu khích hơn.

Trước đó, ngày 11/10, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tuyên bố áp lệnh trừng phạt nhằm vào hạm đội dầu mỏ của Iran với hy vọng các lệnh trừng phạt sẽ xoa dịu mong muốn tấn công vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của Iran của Israel và tránh đòn trả đũa của Iran vào các cơ sở hạ tầng dầu mỏ của Mỹ tại các đồng minh Arab.

Tuy nhiên, quyết định triển khai THAAD và binh sĩ Mỹ tới Israel cũng làm dấy lên những lo ngại về khả năng Mỹ bị kéo vào cuộc chiến tranh tại Trung Đông. 

“Nếu tên lửa Iran hoặc các lực lượng thân Iran tại Iraq và Syria đánh trúng binh sĩ Mỹ tại Israel, nhiều khả năng Mỹ sẽ phải có hành động đáp trả Iran”, chuyên gia Miller nhận định.

Cùng chung quan điểm với ông Miller, nhà phân tích quân sự Mann cho rằng, nguy cơ đối với các binh sĩ Mỹ vận hành THAAD tại Israel là rất rõ ràng.

“Những binh sĩ này sẽ đảm nhiệm việc điều hành THAAD tại các căn cứ quân sự của Israel mà Iran từng thể hiện quyết tâm và có đủ năng lực tấn công bất kỳ lúc nào.

Ngay cả khi chúng ta lạc quan cho rằng THAAD có thể tiêu diệt được toàn bộ số tên lửa của Iran, quân đội Israel vẫn không thể khẳng định họ có thể bảo đảm an toàn cho số binh sĩ Mỹ trước các đợt tập kích bằng máy bay không người lái (UAV) của Iran”, ông Mann nói thêm.