Người dân không hẹp hòi với dự án BOT

Phải thừa nhận sau kỳ giám sát của Quốc hội, Chính phủ đã ban hành rất nhiều chỉ đạo khắc phục những thiếu sót bất cập tại các dự án BOT. Tới thời điểm này, về cơ bản, các dự án BOT đang thực hiện tốt Nghị quyết của Quốc hội, chỉ còn một số trạm BOT chưa giải quyết được dứt điểm do nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu là do khách quan.

Suy cho cùng, BOT vẫn là hình thức đầu tư công, trong lúc Nhà nước chưa có tiền nên mời doanh nghiệp tham gia, vậy trách nhiệm quản lý và giải trình cũng thuộc về cả Nhà nước lẫn nhà đầu tư. Người dân không hẹp hòi, quan trọng nhất họ cần minh bạch thông tin về nguồn vốn, tổng mức đầu tư, lưu lượng xe bao nhiêu, nguồn thu về là bao nhiêu, phí người dân đóng trong từng ấy thời gian có hợp lý? Một trong những giải pháp mà Nghị quyết Quốc hội yêu cầu thông tin minh bạch phải chính xác. Do đó, ngoài báo cáo giám sát của các đơn vị thực hiện dự án BOT cũng cần công khai kết quả thanh tra, kiểm toán. Một khi tất cả thông tin này được minh bạch, người dân chắc chắn sẽ đồng tình.

Về phía nhà đầu tư, nhiều dự án chưa thể triển khai do khó khăn trong việc bố trí vốn đầu tư công để thực hiện. Thậm chí, có những dự án doanh nghiệp sẵn sàng bỏ vốn triển khai nhưng vài năm sau vẫn chưa thanh toán tiền GPMB. Ngoài ra, mặc dù được Nhà nước bảo lãnh song việc huy động vốn từ ngân hàng của các nhà đầu tư dự án BOT hiện vẫn đang gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, không nên vội đổ lỗi cho phía ngân hàng bởi nhìn vào điều kiện thị trường tiền tệ hiện nay, rất đáng chú ý khi cung từ tín dụng đã vượt lên và đạt ngưỡng 120-130% GDP. Ngoài ra, cơ cấu nguồn vốn cũng có vấn đề, chủ yếu huy động ngắn hạn trong khi nhu cầu đầu tư trung và dài hạn rất nhiều dẫn đến rủi ro trong quản trị ngân hàng. Rõ ràng, để đảm bảo an toàn, tránh rủi ro hệ thống, ngân hàng phải đưa ra các khung đầu tư lĩnh vực trung, dài hạn và không thể vượt qua ngưỡng đó được. Đây chính là bài toán ở tầm vĩ mô, làm sao để mở rộng thị trường tài chính, đặc biệt là thị trường vốn.

Rút kinh nghiệm từ các đợt giám sát dự án BOT, thực tế cho thấy cần phải nâng cao hơn nữa điều kiện tham gia của các nhà đầu tư trong hồ sơ mời thầu về năng lực tài chính, kinh nghiệm triển khai và trách nhiệm cam kết. Nếu đủ năng lực thì tất cả doanh nghiệp bất kể trong hay ngoài nước đều có thể tham gia dự án BOT.

Người dân không hẹp hòi với dự án BOT