Nguồn vật liệu quyết định tiến độ các dự án cao tốc Bắc - Nam

Tỉ lệ GPMB cao nhưng vẫn còn vướng

Chiều nay (9/7), Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ làm việc với lãnh đạo UBND tỉnh Thanh Hóa và các đơn vị liên quan về công tác GPMB các dự án cao tốc Bắc - Nam và nguồn vật liệu, bãi thải tại 3 hợp phần dự án Mai Sơn - QL45; QL45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu.

Theo báo cáo của Sở GTVT Thanh Hóa, khi triển khai tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Thanh Hóa có 9.500 hộ dân bị ảnh hưởng. Trong đó, số hộ dân phải di chuyển chỗ ở là 1.128; diện tích đất bị ảnh hưởng phải thu hồi là 820,8ha (đất nông nghiệp là 581,9ha, đất ở và đất khác là 238,9ha); phải xây dựng 42 khu tái định cư. Di dời hàng trăm công trình công cộng, hạ tầng kỹ thuật khác.

Ông Nguyễn Đức Trung, Phó giám đốc Sở GTVT Thanh Hóa cho biết, đến nay, Thanh Hóa đã hoàn thành xây dựng hạ tầng 42 khu tái định cư và giao đất cho 1.079/1.128 hộ xây dựng nhà ở, đạt 95,7%. Tỉnh cũng cơ bản hoàn thành di dời các công trình công cộng, hạ tầng kỹ thuật. Còn lại công trình hoàn trả hồ Ông Già đang thi công, 2 đường ống nước D800, D1.000 chờ đặt ngầm qua cao tốc. Hiện cũng đã hoàn thành công tác GPMB được 97,08/98,8km đạt 98,2% và đã bàn giao mặt bằng được 95,18/98,8km, đạt 96,33%.

Cụ thể: Dự án Mai Sơn - QL.45 đã bàn giao mặt bằng cho Ban QLDA Thăng Long 49,02/49,02km đạt 100% từ ngày 30/4/2021 để nhà thầu thi công. Hiện còn vướng mắc cục bộ trên tuyến 1 vị trí liên quan đến Công ty Hoàng Hải.

Dự án QL45 - Nghi Sơn đã hoàn thành được 42,06/43,28km, đạt 97,2%. Hiện đã bàn giao cho Ban QLDA 2 được 30,13/42,06km, đạt 71,63% (còn lại 11,93/41,76km trên địa bàn huyện Nông Cống chưa bàn giao do chưa có nhà thầu thi công tiếp nhận); Còn dự án Nghi Sơn - Diễn Châu đã hoàn thành được 6,3/6,5km, đạt 96,9%. Hiện đã bàn giao mặt bằng cho Ban QLDA 6 được 4,4/6,3km, đạt 69,8%. Còn lại 1,9/6,3km chưa bàn giao do nằm tại các vị trí xen kẹt.

Cũng theo đại diện Sở GTVT Thanh Hóa, sau khi GPMB, thu hồi đất của các hộ dân, có xảy ra một số vướng mắc liên quan đến hành lang đường bộ cao tốc Bắc - Nam qua địa phận thị xã Nghi Sơn. Qua thống kê, nhóm 1 có 62 hộ dân (QL45 - Nghi Sơn 37 hộ, Nghi Sơn - Diễn Châu 25 hộ) bị ảnh hưởng phải thu hồi đất ở và phải phá dỡ nhà chính. Phần diện tích còn lại sau thu hồi vẫn đảm bảo diện tích để xây dựng lại nhà ở theo quy định về hạn mức giao đất ở, nhưng nằm trong phạm vi hành lang an toàn của đường cao tốc.

Nhóm 2 có 126 hộ dân (QL45 - Nghi Sơn là 79 hộ, Nghi Sơn - Diễn Châu là 47 hộ) bị ảnh hưởng phải thu hồi đất ở và phải phá dỡ các công trình phụ phục vụ sinh hoạt (không phải phá dỡ nhà chính), phải xây dựng lại công trình phụ nằm trong phạm vi hành lang an toàn của đường cao tốc.

Tổng kinh phí nếu thu hồi phần diện tích đất còn lại nằm trong phạm vi hành lang an toàn đường cao tốc của 188 hộ theo khái toán của UBND thị xã Nghi Sơn là 227 tỷ đồng. Trong đó, kinh phí thu hồi đối với 62 hộ thuộc nhóm 1 là khoảng 32 tỷ đồng; đối với 126 hộ thuộc nhóm 2 khoảng 195 tỷ đồng.

Mấu chốt thành công là nguồn vật liệu...

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho biết, hiện nay công tác GPMB dự án đi qua tỉnh Thanh Hóa đã cơ bản đáp ứng tiến độ. Đối với những đề xuất của tỉnh Thanh Hóa, Bộ GTVT cơ bản đồng thuận. Tuy nhiên, chính quyền địa phương cần phối hợp với các Ban QLDA áp dụng đúng các cơ chế, chính sách, tạo điều kiện tốt nhất cho người dân.

"Với những khu vực đường cao tốc đi qua khu dân cư, các Ban QLDA phải rà soát chặt chẽ, phần đất nào nằm trong hành lang đường cao tốc phải thu hồi và làm đường gom cho dân đi lại. Còn việc hoàn trả lại đường sau khi thực hiện dự án, các nhà thầu phải cam kết với địa phương, có trách nhiệm trong việc hoàn trả. Những tuyến nào Nhà nước mượn thì Nhà nước sẽ hoàn trả", Thứ trưởng nói.

Liên quan đến nguồn VLXD làm cao tốc, Sở GTVT Thanh Hóa đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo Ban QLDA 2, Ban QLDA 6 khẩn trương, rà soát các mỏ vật liệu, vị trí bãi thải để đảm bảo trữ lượng trong quá trình triển khai thực hiện dự án. Về việc này Thứ trưởng Lê Đình Thọ nói: "Khó khăn hiện nay vẫn là nguồn vật liệu, mấu chốt thành công hay không là nguồn vật liệu. Bởi hiện nay, mặt bằng đã hoàn thành cơ bản. Các Ban QLDA cần có báo cáo riêng về nguồn vật liệu, thống kê các mỏ, vẽ sơ đồ cụ thể, trữ lượng bao nhiêu. Cần có báo cáo chi tiết để lãnh đạo Bộ làm việc với UBND tỉnh Thanh Hóa. Đây là vấn đề rất quan trọng nên tôi đề nghị Ban QLDA 2, Ban QLDA 6 rút kinh nghiệm từ Ban QLDA Thăng Long phải làm trước, không để đến khi thi công mới lo nguồn vật liệu".

"Liên quan đến bãi thải, các Ban QLDA cần làm việc chặt chẽ với chính quyền địa phương tỉnh Thanh Hóa. Qua khảo sát cũng như đánh giá cho thấy, hầu hết đất hữu cơ bóc lên đang còn rất nhiều chất màu (khu vực đồng lúa, đồi núi). Do vậy, địa phương không nên cứng nhắc về bãi thải, xem xã nào, huyện nào cần đất màu để tái tạo đất nông nghiệp thì đổ, vừa tận dụng được, vừa không phải lo nhiều về bãi thải", Thứ trưởng gợi ý.

Hệ thống ITS trên cao tốc Bắc - Nam được đầu tư thế nào?