Nguy hiểm khi tùy tiện sử dụng hoạt huyết dưỡng não

Nhiều bằng chứng cho thấy, việc sử dụng chế phẩm hoạt huyết dưỡng não có chứa thành phần Gingko Biloba làm tăng nguy cơ xuất huyết ở người bệnh chấn thương. Đáng nói, đây lại là loại thuốc nhiều người vẫn vô tư sử dụng.

Khó cầm máu do tự ý dùng hoạt huyết dưỡng não

Mới đây, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức tiếp nhận một nam bệnh nhân 38 tuổi, là thợ mộc, bị máy cưa cắt mất 4 ngón tay. Theo TS. BS. Trần Thị Ngọc Anh, Phó Trưởng khoa Xét nghiệm Huyết học, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, bình thường khi bệnh nhân nối ngón tay, được dùng thuốc chống đông để tăng lưu thông ở các mạch máu nối rất nhỏ.

Tuy nhiên, do bệnh nhân đang sử dụng hoạt huyết dưỡng não có chứa thành phần Ginkgo Biloba nên bệnh nhân chảy máu rất nhiều khi phẫu thuật, đến mức phải truyền nhiều máu…

“Theo khuyến cáo của quốc tế, nếu phải thực hiện phẫu thuật, bệnh nhân buộc phải dừng sử dụng hoạt huyết dưỡng não trước 2 tuần để mất hết tác dụng của Ginkgo Biloba, giúp cuộc mổ an toàn…

Người mất máu nhiều dẫn đến thiếu máu phải can thiệp, nguy cơ nhiễm trùng, rối loạn đông máu khiến quá trình xử trí, điều trị phức tạp”, BS. Ngọc Anh cho hay.

“Qua trao đổi, bệnh nhân nhớ lại, trong quá trình dùng hoạt huyết dưỡng não, những vết thương phát sinh trong nghề thợ mộc thường chảy máu nhiều và lâu cầm máu hơn so với thời điểm chưa sử dụng thuốc”, BS. Ngọc Anh nhấn mạnh và cho biết, sau khi được khuyến cáo, người bệnh đã ngưng dùng và kết quả giảm chảy máu và tình trạng huyết sắc tố ổn định, không cần truyền thêm máu nữa.

Theo BS. Ngọc Anh, trong Ginkgo Biloba có chứa hoạt chất chống oxi hóa và chống gốc tự do, có tác dụng tăng lưu thông máu nhưng đồng thời gây giảm ngưng tập tiểu cầu với collagen. Thông thường, khi bị chảy máu, tiểu cầu phải ngưng tập với colagen để giúp cầm máu, việc dùng Ginkgo Biloba lại khiến tiểu cầu giảm chức năng ngưng tập, lúc đó máu sẽ chảy nhiều và lâu cầm máu hơn bình thường.

Không phải cứ đau đầu là uống hoạt huyết dưỡng não

Hoạt huyết dưỡng não là loại thuốc được sử dụng phổ biến tại Việt Nam. Thuốc chứa Gingko Biloba chiết xuất từ lá cây bạch quả được quảng cáo như thuốc bổ não, chữa nhiều bệnh như: Hoa mắt, chóng mặt, mất ngủ, tiểu đường, gout, giúp tăng lưu thông máu trong lòng mạch, tăng cường trí nhớ, thuốc bổ thần kinh…

Tuy nhiên, thực tế hiện nay, với việc giá rẻ, dễ mua, nhiều người bệnh uống hoạt huyết dưỡng não do nghe theo các quảng cáo mà không cần kê đơn, sử dụng với liều lượng và thời gian không cố định, kéo dài, không được theo dõi tác dụng phụ.

BS. Ngọc Anh cho hay: “Ginkgo Biloba thường được chỉ định trong kê đơn cho 1 số bệnh lý về thần kinh có đột quỵ, tổn thương não, thiểu năng tuần hoàn ngoại vi, mất trí nhớ…

Bên cạnh đó, dùng cho bệnh lý tâm thần phân liệt, người bệnh bị lo lắng… Thời gian dùng được khuyến cáo từ 4 - 8 tuần, phải có nhân viên y tế theo dõi để biết có hiệu quả không hoặc có các tác dụng không mong muốn gì”.

Trong khi đó, ở Việt Nam, số lượng hoạt huyết dưỡng não do bác sĩ kê đơn chỉ một phần, nhưng người dân tự sử dụng đơn thuốc sau khi hết chu kỳ điều trị, thậm chí nhiều người tự ý sử dụng hoạt huyết dưỡng não mà không cần kê đơn.

Nhiều người có dấu hiệu hoa mắt, chóng mặt, nhức đầu lại ra hiệu thuốc mua và tự sử dụng. Chính việc sử dụng nhiều hơn mức cần thiết và thời gian kéo dài, không kiểm soát gây ra 1 số tác dụng không mong muốn, trong đó có ảnh hưởng đến việc đông máu.

Đặc biệt đáng lưu ý là việc dùng đồng thời hoạt huyết dưỡng não sẽ tương tác với các loại thuốc chống đông máu vốn được chỉ định cho các bệnh nhân mắc bệnh lý tim mạch, thay van tim, bệnh nhân bị chấn thương có nguy cơ huyết khối…

“Ginkgo Biloba không gây chảy máu ở người bình thường nhưng một khi bị chấn thương thì sẽ chảy máu nhiều hơn và lâu cầm hơn. Đây là điều mà nhiều người dùng chưa biết nên vẫn vô tư sử dụng.

Khi dùng hoạt huyết dưỡng não cần có chỉ định, nếu dùng liều vừa phải, hợp lý thì nó tương đối lành tính, ít tác dụng phụ nhưng nếu dùng kéo dài, không kiểm soát sẽ có ảnh hưởng, nhất là khi tương tác với các loại thuốc khác.

Bên cạnh đó, mỗi người bệnh đều mang tính cá thế nên tuyệt đối không tự ý sử dụng đơn thuốc của người khác, BS. Ngọc Anh khuyến cáo.

Trên thực tế, Ginkgo Biloba không chỉ có trong thuốc mà còn xuất hiện trong rất nhiều loại thực phẩm chức năng và được nhiều người ở mọi lứa tuổi sử dụng không qua kê đơn mỗi khi có dấu hiệu đau đầu, chóng mặt, thậm chí sử dụng thường xuyên với quan niệm phòng bệnh.

Theo BS. Ngọc Anh, khi dùng bất cứ loại thuốc hay thực phẩm chức năng nào cũng cần đọc kỹ thành phần, hướng dẫn sử dụng. “Chúng tôi không khuyến cáo sử dụng hoạt huyết dưỡng não cho tất cả mọi người, mọi thời điểm khi mình không bệnh. Đây không phải loại thuốc dự phòng hay loại thuốc bổ”, nữ BS. nhấn mạnh.

Nhất Nhất dừng quảng cáo "mất ngủ không uống hoạt huyết là do trời đày"