Nhắm mắt cấp sổ đỏ sai, cán bộ huyện đổ lỗi cho xã

Bị cáo Lê Văn Đức

Ngày 8/8, TAND huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội mở phiên xét xử 14 bị cáo là nguyên lãnh đạo xã Đồng Tâm và huyện Mỹ Đức, liên quan đến việc buông lỏng quản lý, lợi dụng chính sách để tư lợi cá nhân, xẻ thịt đất công trong suốt thời gian dài.

Phủ nhận cáo trạng

Ngay từ sáng sớm, trụ sở TAND huyện Mỹ Đức đã tập trung rất đông người, trong đó không ít người dân Đồng Tâm cũng có mặt, dù không được vào bên trong. Phía ngoài cổng tòa, rất nhiều người dân địa phương cũng tập trung trước cổng để theo dõi tin tức dưới cái nắng lên tới 40 độ C.

Theo nội dung vụ án, năm 1996, UBND tỉnh Hà Tây (cũ) có Quyết định cấp đất giãn dân số 868, theo đó thu hồi hơn 5.400m2 để giao cho 49 hộ dân làm nhà ở.

Thời điểm đó, ông Nguyễn Văn Bột làm Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm và Nguyễn Xuân Trường là cán bộ địa chính xã đã trực tiếp thực hiện việc giao đất cho 39/49 hộ với tổng diện tích gần 4.100m2. Còn khoảng 1.300m2 đất còn lại, UBND xã không giao cho 10 hộ dân như tờ trình đã được phê duyệt. Năm 2002, Bột chuyển công tác, Nguyễn Văn Sơn được bổ nhiệm làm Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm. Lúc này, Trường báo cáo về hơn 1.300m2 chưa được giao theo Quyết định 868. Do chuẩn bị có việc đo đạc lại đất thổ cư, Sơn, Nguyễn Tiến Triển - Bí thư Đảng ủy xã và Trường hội ý, thống nhất chuyển hơn 1.300m2 đất cho 10 cán bộ chủ chốt của xã. Năm 2008, để hợp thức hóa việc chia chác số đất trên, Sơn được đề nghị làm biên bản hội nghị Đảng ủy, HĐND, UBND xã, lùi lại… 6 năm, ghi khống là biên bản lập năm 2002.

Khi được HĐXX thẩm vấn, bị cáo Lê Văn Đức (nguyên Phó Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm) cho rằng trong cáo trạng còn một số điểm chưa đúng nên mong HĐXX xem xét lại. Bị cáo Bùi Văn Dũng (nguyên Trưởng ban Tài chính xã Đồng Tâm) cho rằng, bản thân bị cáo chỉ là cấp dưới, không có quyền quyết định về việc bán đất trái thẩm quyền mà chỉ nghe cấp trên chỉ đạo. Còn việc ký biên bản lùi lại 6 năm nhằm hợp thức sai phạm là do không có kiến thức về việc lập hồ sơ đất đai nên tự tìm hiểu và ký vào văn bản. Riêng bị cáo Triển phủ nhận cáo trạng vì cho rằng mình không đồng ý chủ trương chia đất cho cán bộ mà không thu tiền. Bị cáo cũng cho hay mình không có tư lợi trong chủ trương đấu giá đất để cùng các đồng phạm vụ lợi khoảng 1,7 tỷ đồng.

Giải thích việc chia đất cho cán bộ, Triển cho rằng thời điểm đó khi thực hiện Quyết định 868 vẫn còn thừa đất, nếu không chia sẽ không hoàn thành kế hoạch được giao. Chính vì vậy, khi cấp dưới đưa ý kiến việc chia đất cho các cán bộ, Triển đánh giá đây là “sáng kiến” để giao hết đất. Vì thế, bị cáo đồng ý và cho rằng, mình đồng ý là do tin tưởng cấp dưới, bản thân không hiểu biết pháp luật về đất đai.

Bị cáo Lê Đình Thuần, nguyên Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm cho hay, thời điểm ký xét duyệt hồ sơ, tất cả những người được xét duyệt đều có quan hệ thân thiết. Về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Thuần trình bày do không được nắm rõ, việc này do các bộ phận chuyên môn. Tuy nhiên, sau đó Thuần thừa nhận bản thân ký vào các văn bản là sai.

Các bị cáo tại phiên tòa

Cấp huyện đổ lỗi cho cấp xã

Bước sang phiên làm việc buổi chiều, HĐXX tiếp tục thẩm vấn các bị cáo. Bị cáo Nguyễn Văn Minh, nguyên Trưởng Công an xã Đông Tâm thừa nhận có ký vào biên bản hợp thức việc thống nhất của Đảng ủy, HĐND và UBND xã về việc chia đất cho 10 cán bộ ngày 10/12/2002. Tuy nhiên cho rằng do được đưa cho biên bản đó, bị cáo không xem mà chỉ nghe nói cơ quan nhất trí cho mỗi người một suất đất, nếu mua thì ký vào biên bản nên bị cáo đã ký.

Bị cáo Nguyễn Văn Sơn, nguyên Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm giải thích, do nhiều người dân không mua vì chê đất nghĩa địa nên các đối tượng là cán bộ xã không nằm trong danh sách cũng được giao đất. “Lúc đó, anh em thống nhất là người ta không mua thì giao cho anh em. Sau này được cán bộ điều tra giải thích tôi mới biết sai phạm của mình”, bị cáo Sơn khai.

Bị cáo Nguyễn Xuân Trường, nguyên cán bộ địa chính xã thừa nhận lời khai 9 bị cáo đã khai trước đó là đúng. Bị cáo cũng cho rằng, số tiền thu lời bất chính, bị cáo không trực tiếp thu. Nguyễn Xuân Trường bị cáo buộc đã cùng Nguyễn Văn Bột, Nguyễn Văn Sơn cấp, bán đất, giao đất trái thẩm quyền cho 9 hộ với tổng diện tích 1.652,5m2, thu số tiền vụ lợi 21 triệu đồng; cấp, giao đất cho 11 hộ không đúng đối tượng với tổng diện tích 1.285m2, không thu tiền sử dụng đất; Giao đất sai đối tượng cho 29 hộ dân với tổng diện tích 2.638m2, thu số tiền vụ lợi hơn 1,566 tỷ đồng; hợp thức đất lấn chiếm cho 2 hộ dân với tổng diện tích 552m2.

Về phía huyện Mỹ Đức, bị cáo Phạm Hữu Sách, nguyên Trưởng phòng TN&MT huyện thừa nhận sai sót trong thẩm định nguồn gốc đất. Khi được HĐXX xét hỏi, bị cáo Trần Trung Tấn, cựu cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức cũng thừa nhận hành vi sai phạm của mình, nhưng lại nói không được hưởng lợi gì trong việc xem xét thẩm định, xác nhận hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Cho rằng cáo trạng truy tố mình có nhiều điểm không đúng, bị cáo Đinh Văn Dũng, nguyên Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức “đổ lỗi” cho cán bộ xã Đồng Tâm. Bị cáo Dũng cho rằng, chính quyền xã Đồng Tâm đã lợi dụng một số kẽ hở của luật pháp để hợp thức hóa hồ sơ, xác nhận sai nguồn gốc đất. Bị cáo thừa nhận mình đã thiếu trách nhiệm là không phát hiện ra sự dối trá, lừa đảo, không trung thực ở dưới cơ sở, nhưng không đồng ý với quy kết của VKSND về số tiền bị cáo gây thiệt hại.

Bị cáo Bạch Văn Đông, nguyên Phó giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức bị cáo buộc đã ký xác nhận 4/12 hồ sơ với tổng diện tích 625m2, gây thiệt hại hơn 580 triệu đồng. Bị cáo thừa nhận nhưng lại khẳng định trước toà: “Thủ tục chúng tôi đã làm đúng. Cái sai là do hội đồng tư vấn đất đai và người dân kê khai sai, chúng tôi không phát hiện ra được”.

Vụ Đồng Tâm: 10 "quan xã" chia chác 1.300m2 đất giãn dân