Phụ nữ cho con bú sau khi tiêm vaccine Covid-19 Vero Cell có phải cai sữa?

Hỏi:

Em nghe nói phụ nữ đang nuôi còn bằng sữa mẹ, sau khi tiêm Vero Cell (Sinopharm) thì phải ngừng cho con bú, có phải không ạ?

Trần Mai Hạnh (Quảng Ninh)

TS. Bùi Lê Minh, Trưởng ngành Công nghệ Sinh học, Viện Kỹ thuật Công nghệ cao NTT, Đại học Nguyễn Tất Thành trả lời:

Mới đây cũng có một bạn đang nuôi con bằng sữa mẹ nhắn tin hỏi về chuyện xảy ra ở Quảng Ninh là các bà mẹ đang được tiêm Vero Cell (Sinopharm) thì đột nhiên không cho tiêm nữa. Ngay cả nhân viên y tế cũng nói với các mẹ là riêng tiêm Sinopharm thì phải cai sữa ngay.

Rồi mới đây, thông tin Tổng cục Hải quan yêu cầu giám định lại lô hàng Sinopharm mới nhập cũng làm cho mọi người đứng ngồi không yên vì lo không biết vaccine có vấn đề gì không.

Vero Cell (Sinopharm) cũng như tất cả các vaccine đang được dùng đều được WHO khuyến cáo có thể tiêm cho phụ nữ đang cho con bú và hoàn toàn không phải cai sữa.

Lo ngại này bắt nguồn từ nguy cơ lây virus từ mẹ sang con qua sữa xảy ra với một số vaccine là vaccine sốt vàng (yellow fever) và vaccine thủy đậu (smallpox) - đây là các vaccine dùng virus sống. Trừ hai loại vaccine này thì phần lớn vaccine dùng virus sống cũng không cho thấy nguy cơ nhiễm virus từ mẹ sang con.

Vero Cell là vaccine bất hoạt nên không có virus sống trong đó và nguy cơ này không có.

Tiêm vaccine cho mẹ và cho con bú là biện pháp bảo vệ hữu hiệu nhất cho trẻ sơ sinh do các bé không đủ điều kiện để tiêm vaccine. Mặc dù kháng thể cơ thể mẹ sinh ra không tự do thẩm thấu qua mạch máu nhưng có cơ chế vận chuyển tích cực giúp kháng thể được đưa vào sữa mẹ và các kháng thể này sẽ bám trên niêm mạc hầu họng của các bé để bảo vệ khỏi virus, sau đó bị phân hủy dần.

Số liệu cho thấy là mặc dù trẻ em nguy cơ bị bệnh nặng do Covid-19 thấp hơn người lớn nhưng nhóm nhỏ hơn 2 tuổi lại có nguy cơ mắc bệnh cao hơn hẳn nhóm lớn tuổi hơn (xem đồ thị) nên việc mẹ tiêm vaccine và tăng cường các biện pháp phòng dịch cho các bé rất quan trọng.

Một nghiên cứu nhỏ ở Israel cho thấy các bé sinh ra từ mẹ bị nhiễm SARS-CoV-2 mà thực hiện các biện pháp giữ an toàn cho bé (vệ sinh kỹ trước khi lấy sữa, đeo khẩu trang khi lấy sữa, không cho bé bú trực tiếp) cũng không có ghi nhận trường hợp nào các bé bị dương tính sau 2 tuần về nhà và nuôi bằng sữa mẹ.

Hiện nay vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng cho thấy SARS-CoV-2 có thể xuất hiện trong sữa mẹ từ người mẹ dương tính. Mặc dù có 1 báo cáo về trường hợp phát hiện thấy RNA của virus trong sữa và trong phân của trẻ nhưng không xác định được đó là virus hay chỉ là RNA, cũng không xác định được là do RNA từ sữa mẹ hay do nhiễm từ môi trường bên ngoài. Vì thế, nguy cơ của việc tiêm vaccine và truyền virus sống cho con đến nay vẫn là không có.

Hiểu lầm tai hại này của một số người và cả một số nhân viên y tế có thể làm mất cơ hội được bảo vệ của các bà mẹ và con nhỏ nên rất cần được làm rõ.

Kỳ diệu F0 đầu tiên được hồi sinh nhờ ECMO tại BV Thanh Nhàn