Quốc hội thông qua Luật Đấu thầu (sửa đổi), gỡ nhiều vướng mắc

Tăng cường chỉ định thầu dẫn đến tình trạng xin cho, giảm tính cạnh tranh

Báo cáo giải trình, tiếp thu trước khi bấm nút biểu quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, có ý kiến cho rằng, việc chỉ định thầu nên mở rộng thêm ngoài những trường hợp như trong quy định, đề nghị thực hiện phương pháp chỉ định thầu giảm giá vì có những trường hợp mang lại hiệu quả cao hơn…

Về vấn đề này, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho rằng, ý nghĩa của hoạt động đấu thầu trong những năm qua một mặt mang lại lợi ích cho bên mời thầu, nhằm lựa chọn nhà thầu cạnh tranh về giá cả, chất lượng tốt; mặt khác, việc đấu thầu nhằm đảm bảo tính công khai, tính minh bạch, mang lại môi trường cạnh tranh bình đẳng và lành mạnh.

Nếu tăng cường áp dụng chỉ định thầu thì trong một số trường hợp có thể dẫn đến tình trạng "xin - cho", làm giảm tính cạnh tranh do nhà thầu không thân quen với chủ đầu tư sẽ không có cơ hội được tham dự thầu, doanh nghiệp nhỏ sẽ khó có cơ hội cạnh tranh.

Ngoài ra, hiện nay đấu thầu qua mạng đang được đẩy mạnh với thủ tục đơn giản, tiết kiệm thời gian nên việc mở rộng chỉ định thầu là không cần thiết. Vì vậy, xin được giữ quy định như dự thảo luật, không mở rộng thêm các trường hợp chỉ định thầu.

9 hành vi vi phạm sẽ bị cấm tham gia đấu thầu tối đa 5 năm

Luật quy định 9 hành vi bị cấm trong hoạt động đấu thầu, bao gồm: Đưa, nhận, môi giới hối lộ; Lợi dụng chức vụ quyền hạn để can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động đấu thầu; Thông thầu; Gian lận; Cản trở; Không bảo đảm công bằng, minh bạch; Tiết lộ, tiếp nhận những tài liệu, thông tin về quá trình lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư; Chuyển nhượng thầu và tổ chức lựa chọn nhà thầu khi chưa đáp ứng quy định về nguồn vốn dẫn tới tình trạng nợ đọng vốn của nhà thầu...

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách, có ý kiến đề nghị cần quy định giới hạn số lần chuyển nhượng nhà thầu thứ cấp. Tuy nhiên, quy định tại dự thảo Luật nhằm quy định nhà thầu không được bán thầu, cho dù lần đầu chuyển nhượng thầu đã vi phạm hành vi bị cấm và sẽ bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 6 tháng đến 5 năm tùy theo tính chất, mức độ vi phạm. Vì vậy, dự thảo Luật không quy định số lần chuyển nhượng thầu.

Quy định mua sắm tập trung với thuốc hiếm

Luật Đấu thầu (sửa đổi) cũng quy định các trường hợp được áp dụng mua sắm tập trung, trong đó nêu rõ: Trường hợp mua thuốc hiếm, thuốc cần mua với số lượng ít có thể áp dụng hình thức mua sắm tập trung để bảo đảm có đủ thuốc phục vụ nhu cầu khám bệnh, chữa bệnh.

UBTVQH cho biết, có ý kiến đề nghị bỏ quy định này tuy nhiên, theo thông lệ quốc tế, mua sắm tập trung thường áp dụng đối với hàng hóa, dịch vụ cần mua sắm với số lượng lớn, chủng loại tương tự ở một hoặc nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị. Tuy nhiên, do điều kiện đặc thù của Việt Nam, đối với các trường hợp thuốc hiếm, thuốc cần mua với số lượng ít ở từng địa phương, đơn vị nếu tổ chức đấu thầu riêng biệt sẽ khó lựa chọn được nhà cung cấp (do số lượng ít, không hấp dẫn các nhà cung cấp).

Do vậy, theo đề nghị của đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã bổ sung trường hợp mua sắm tập trung đối với thuốc hiếm, thuốc cần mua với số lượng ít có nhu cầu sử dụng ở nhiều địa phương, bệnh viện để tạo thành gói thầu mua sắm với số lượng lớn nhằm bảo đảm tính khả thi trong việc tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp. Do đó, đề nghị giữ như dự thảo Luật.

Đồng thời, chỉnh lý quy định về cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được tự quyết định việc mua sắm trên cơ sở bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình; Chỉnh lý quy định về ưu đãi trong mua thuốc.

Bộ trưởng Tô Lâm: Đa số đại biểu nhất trí đổi tên Luật Căn cước