Những kết quả đạt được sau 1 tháng thí điểm chỉ thu phí không dừng (ETC) trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng là cú hích lớn thay đổi thói quen người dùng, là tiền đề nhân rộng ra các tuyến cao tốc khác.
Doanh thu, lượng xe qua trạm không giảm
Từ ngày 1/6, cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đã dừng thu phí thủ công và chính thức thí điểm 100% thu phí điện tử không dừng.
Những kết quả đạt được sau 1 tháng thí điểm chỉ có thu phí tự động không dừng trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng là tiền đề quan trọng nhân rộng ra các tuyến cao tốc khác. Ảnh: Tạ Hải
Các phương tiện không dán thẻ ETC, hoặc có dán nhưng tài khoản không đủ để lưu thông không được đi vào tuyến cao tốc này.
ETC “từ chối” xe đi không đúng khoảng cách, tốc độ
Thực tiễn xảy ra nhiều trường hợp phương tiện chưa dán thẻ, hoặc số dư trong thẻ không đủ trả phí, xe có thẻ bị lỗi, xe có nhiều hơn 1 tài khoản ETC (49 trường hợp), phải dừng lại để xử lý. Xe không giữ khoảng cách, đi không đúng tốc độ cũng gây ra lỗi nhận diện xe, không thực hiện được thu phí không dừng.
Trong 1 tháng thí điểm có khoảng 35 xe/ngày đi nhầm vào đường cao tốc và từ chối sử dụng dịch vụ ETC đã được hướng dẫn đi ra khỏi đường cao tốc. Đặc biệt, có 3 trường hợp xe cố tình gây rối, đơn vị vận hành thu phí đã phối hợp với lực lượng CSGT xử lý.
Thực tế này cho thấy cần thiết triển khai hình thức trả sau. Kinh nghiệm sau 1 tháng triển khai thí điểm là cần phối hợp tốt với đơn vị dán thẻ, CSGT, thực hiện dán thẻ tại các nút giao trước khi vào cao tốc.
Ông Vũ Hữu Thành, Phó tổng giám đốc VIDIFI
Sáng 4/7, ghi nhận của phóng viên Báo Giao thông tại trạm thu phí đầu tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng cho thấy, an ninh trật tự và ATGT tại trạm thu phí được bảo đảm.
Mặc dù lưu lượng phương tiện trên tuyến khá đông nhưng tại các làn thu phí ETC thông thoáng. Xe đi qua trạm thuận tiện, an toàn do không phải dừng tại trạm.
Anh Nguyến Văn Hải (Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết, do thường xuyên di chuyển từ Hải Phòng về Hà Nội nên chủ động sử dụng ETC từ vài năm trước: “Dùng ETC có cái tiện là không mất thời gian dừng tại trạm trả tiền, mưa nắng gì cũng không phải hạ kính. Từ khi chỉ có thu phí không dừng, đã không còn cảnh xe xếp hàng dài để trả tiền mặt tại trạm thu phí, nhất là dịp cuối tuần”.
Trao đổi với Báo Giao thông, ông Vũ Hữu Thành, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính VN (VIDIFI) cho hay, từ khi thực hiện thí điểm, đại đa số phương tiện chấp hành tốt, nghiêm túc.
Đến nay hệ thống hoạt động ổn định, đáp ứng được yêu cầu. Người tham gia giao thông chấp hành và ủng hộ chủ trương chỉ áp dụng hình thức thu phí ETC của Chính phủ.
Ông Thành cũng cho biết, ngay từ khi biết có chủ trương thí điểm, lưu lượng xe sử dụng ETC trên tuyến đã tăng lên rõ rệt. Số lượng xe sử dụng tăng theo từng tháng.
Nếu như tháng 1/2022 đạt 42,9%, đến tháng 5/2022 tăng lên 71% tổng lưu lượng xe lưu thông trên tuyến đường.
Cao tốc Hà Nội - Hải Phòng có trung bình hơn 46.500 lượt xe/ngày, ngày cao điểm hơn 60 ngàn lượt xe/ngày, bằng 102% lưu lượng so với 1 tháng trước thí điểm.
Từ khi thí điểm, mỗi ngày có thêm khoảng 1.600 xe vào đường cao tốc dán thẻ mới hoặc kích hoạt lần đầu tiên. Bên cạnh đó, sau thời gian thí điểm, doanh thu trung bình đạt 6,1 tỷ đồng/ngày, bằng 103% so với thời gian trước thí điểm, doanh thu trung bình đạt hơn 5,5 tỷ đồng/ngày.
Không có sự cố, ùn tắc
Nhờ chỉ có thu phí tự động không dừng, cao tốc Hà Nội - Hải không còn cảnh ùn ứ vào các dịp cao điểm, ngày cuối tuần
Đánh giá kết quả thí điểm, ông Tô Nam Toàn, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ, Môi trường và Hợp tác quốc tế (Tổng cục Đường bộ VN) cho biết số lượng phương tiện dán thẻ tăng nhanh. Đến nay có khoảng 3,1 triệu xe đã dán thẻ, chiếm khoảng 70% phương tiện trên toàn quốc.
“Chính vì lượng xe sử dụng dịch vụ tăng, hiện VIDIFI đang trình tổng cục tiếp tục mở rộng thêm số làn. Tổng cục đã chỉ đạo các nhà cung cấp dịch vụ tiếp tục đẩy mạnh công tác dán thẻ, phấn đấu đến tháng 9 đạt mục tiêu 90%.
Việc thí điểm đến thời điểm này cơ bản thành công, lo ngại lớn nhất về các sự cố nghiêm trọng và sự phản đối của người dân đã không xảy ra”, ông Toàn cho hay.
Để đạt được kết quả này, theo đại diện các đơn vị liên quan, việc chuẩn bị được tiến hành trước đó nhiều tháng với kịch bản ứng phó với các tình huống xử lý sự cố được xây dựng chặt chẽ, sát thực tế.
Các đơn vị chủ động tổ chức giao thông, có các giải pháp thông báo từ xa, tránh các trường hợp xe đi vào trạm không đủ điều kiện. Bên cạnh đó, các lỗi kỹ thuật của hệ thống cũng được rà soát để xử lý. Ngoài ra, việc phối hợp với lực lượng CSGT xử lý các trường hợp cố tình vi phạm cũng được thực hiện thường xuyên.
Theo Phó tổng giám đốc VIDIFI Vũ Hữu Thành, việc chỉ thu phí ETC đã giúp các phương tiện qua trạm nhanh hơn, không phải dừng lại trả phí như trước đây nên không ùn tắc tại trạm, giảm tải trong công tác đổi tiền lẻ, bảo quản tiền mặt tại các trạm thu phí.
“Việc duy trì trên mỗi chiều đường một làn xử lý sự cố đã phát huy hiệu quả, giải quyết được toàn bộ các tình huống bất thường”, ông Thành nói.
Thêm hình thức trả sau, đề xuất xử phạt truy thu nếu chây ì không nộp
Những kết quả đạt được sau 1 tháng thí điểm chỉ có thu phí tự động không dừng trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng là tiền đề quan trọng nhân rộng ra các tuyến cao tốc khác
Từ thành công bước đầu thí điểm cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ thu phí tự động không dừng mới đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành đã chỉ đạo triển khai nhân rộng chỉ thu phí điện tử không dừng đối với tất cả các tuyến đường cao tốc kể từ ngày 1/8/2022.
Theo Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ VN Nguyễn Văn Huyện, sau khi thí điểm thu phí tự động không dừng thành công trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng sẽ nhân rộng ra các tuyến cao tốc khác. Bộ GTVT đang chỉ đạo tổng cục phối hợp với các địa phương, nhà đầu tư dự án và nhà cung cấp dịch vụ tiếp tục tập trung triển khai.
Bổ sung thêm, Vụ trưởng Tô Nam Toàn cho biết, dịch vụ dán thẻ, mở tài khoản đang có những thay đổi để người dân, doanh nghiệp thực hiện thuận lợi nhất.
“Tới đây các đơn vị sẽ nghiên cứu đề xuất cho phép xe qua trạm trả tiền sau, bỏ barie. Đây là xu thế tất yếu cần phải thực hiện. Tuy nhiên, để làm được cần sự phối hợp chặt chẽ của các ngân hàng, tháo gỡ cơ chế thanh toán với nhà đầu tư BOT và ngân hàng. Bên cạnh đó, cũng cần hoàn thiện hành lang chế tài xử phạt truy thu khi chủ phương tiện cố tình không trả tiền”, ông Toàn nói.
Dừng thu phí với các trạm chậm lắp ETC
Trong diễn biến mới nhất, Bộ GTVT vừa có văn bản yêu cầu Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc VN (VEC) khẩn trương hoàn thành việc lắp đặt, vận hành thiết bị thu phí không dừng tại các tuyến cao tốc trước ngày 31/7/2022; hoàn thiện hệ thống trạm thu phí, xây dựng phương án triển khai thu phí không dừng toàn bộ trên các tuyến cao tốc theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Đối với Tổng cục Đường bộ VN, Bộ GTVT yêu cầu chỉ đạo các nhà đầu tư BOT, hỗ trợ các địa phương triển khai lắp đặt các làn thu phí còn lại, đảm bảo chỉ duy trì 1 làn thu phí hỗn hợp tại mỗi chiều xe chạy, hoàn thành trước ngày 31/7/2022.
Trường hợp chậm tiến độ, Bộ GTVT sẽ xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm theo quy định pháp luật, bao gồm cả việc tạm dừng thu phí.
Bộ GTVT cũng yêu cầu Tổng cục Đường bộ VN hỗ trợ các nhà cung cấp dịch vụ tăng cường dán thẻ, mở rộng dịch vụ, bảo đảm hoàn thành mục tiêu. Đồng thời, rà soát, hoàn thiện hệ thống vạch sơn, biển báo tại các trạm thu phí và xây dựng phương án phân luồng, tổ chức giao thông, kết nối liên thông khi chỉ duy trì 1 làn thu phí hỗn hợp tại mỗi chiều xe chạy.
Vì sao vẫn phải duy trì 150 nhân viên?
Ông Vũ Hữu Thành, Phó tổng giám đốc VIDIFI cho biết, thu phí không dừng hiện mới tiết kiệm cho chủ phương tiện về thời gian do đi nhanh hơn, không xảy ra ùn tắc. Bên cạnh đó, xe tải trọng lớn không phải dừng, không phải nổ máy lại, tránh được ô nhiễm môi trường.
“Còn về nhân lực, trong giai đoạn thí điểm hiện nay, tuy nhân viên không phải ngồi trong cabin thu tiền nhưng vẫn phải duy trì khoảng 150 người tại các làn thu phí để hỗ trợ chủ phương tiện xử lý sự cố, giải quyết các tình huống như dán thẻ, nạp tiền vào tài khoản, hướng dẫn phân luồng và làm công tác hậu kiểm.
Tới đây, khi hệ thống tiến tới giai đoạn bỏ được barie và cho phép được áp dụng hình thức trả tiền sau, lúc đó sẽ giảm được 3/4 số nhân viên làm công tác thu phí”, ông Thành thông tin.
Năm 2024, xe qua trạm không còn barie, không còn cabin thu phí
Theo ông Tô Nam Toàn, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ, Môi trường và Hợp tác quốc tế (Tổng cục Đường bộ VN), lộ trình triển khai hệ thống thu phí điện tử không dừng dự kiến qua 3 giai đoạn.
Giai đoạn 1 (đơn làn ETC có barie) dự kiến thực hiện từ năm 2016 đến năm 2023. Giai đoạn này các trạm thu phí vẫn tồn tại có barie, barie sẽ mở cho xe đi qua trong trường hợp khi xe có thông tin thẻ dịch vụ hợp lệ, có đủ số dư tài khoản thu phí. Khi xe chưa gắn thẻ dịch vụ, hoặc có gắn thẻ dịch vụ nhưng không đủ số dư tài khoản thì hệ thống chuyển sang chế độ thu phí một dừng (MTC).
Giai đoạn 2 (đơn làn tự do ETC) dự kiến thực hiện từ năm 2024 đến năm 2025. Giai đoạn này tại các trạm thu phí không còn barie, chỉ duy trì các dải phân cách các làn, không còn cabin thu phí. Các phương tiện lưu thông tự do theo làn qua trạm thu phí.
Giai đoạn 3 (đa làn tự do ETC) dự kiến từ 2026 trở đi. Đây là giai đoạn cuối cùng, tại khu vực trạm thu phí chỉ còn duy trì giá long môn và các thiết bị thu phí gắn trên giá long môn. Các phương tiện lưu thông tự do đa làn qua khu vực trạm thu phí.
Đối chiếu với tình hình triển khai thực tế hiện nay, hệ thống thu phí điện tử không dừng đang triển khai trên toàn quốc đang dừng ở giai đoạn 1. Việc thí điểm trên tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng ngoài mục đích khuyến khích các phương tiện dán thẻ tham gia dịch vụ còn là tiền đề để chuyển đổi hệ thống thu phí điện tử không dừng của nước ta sang giai đoạn 2.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận