Tết Đoan Ngọ (5/5 Âm lịch): Nguồn gốc, ý nghĩa?

Theo quan niệm cổ truyền, có thể giết sâu bọ bằng cách ăn thức ăn, hoa quả, rượu nếp vào ngày Tết Đoan ngọ (5/5)

Nguồn gốc ý nghĩa Tết Đoan Ngọ

Tết Đoan Ngọ rơi vào ngày mùng 5 tháng 5 Âm lịch hàng năm, là một ngày Tết truyền thống tại Trung Quốc cũng như một số nước Đông Á như Triều Tiên và Việt Nam.

Theo sách Phong Thổ ký thì Tết Đoan Ngọ còn gọi là Tết Đoan Dương. Đoan nghĩa là mở đầu, Ngọ là giữa trưa, Đoan Ngọ là bắt đầu lúc giữa trưa. Còn Dương là mặt trời, là khí dương, Đoan Dương nghĩa là bắt đầu lúc khí dương đang thịnh. Tết Đoan Dương là ngày Tết của thời điểm bắt đầu nắng to, khí dương đang thịnh như mặt trời vào lúc giữa trưa.

Theo tục lệ từ xưa, người dân thường cúng vào sáng sớm nhưng thực chất Tết Đoan Ngọ cần tiến hành vào giờ chính Ngọ (giữa trưa) ngày ngày mùng 5 tháng năm Âm lịch. Đoan nghĩa là mở đầu, Ngọ là khoảng thời gian từ 11h tới 13h.

Ngày 5/5 Âm lịch là lúc tiết trời nóng bức nhất cũng là khoảng thời gian chuyển mùa, sâu bọ, côn trùng cũng được dịp phát triển gây bệnh cho người, vật nuôi và cây cối. Vì vậy, người dân thực hiện các nghi lễ diệt sâu bọ và dâng hương cầu tai qua nạn khỏi, được mùa.

Cũng theo quan niệm xưa, trong cơ thể con người, nhất là bộ phận tiêu hoá thường có sâu bọ ẩn sống, nếu không diệt trừ thì sâu bọ ngày càng sinh sôi nảy nở gây nguy hại cho con người. Lũ sâu bọ này chỉ lộ diện vào ngày 5/5 Âm lịch nên phải làm lễ trừ sâu bọ vào ngày này. 

Theo quan niệm cổ truyền, có thể giết sâu bọ bằng cách ăn thức ăn, hoa quả, rượu nếp vào ngày 5/5. Cách trừ sâu bọ trong người như sau: mọi người sáng ngủ dậy không được đặt chân xuống đất phải súc miệng 3 lần cho sạch sâu bọ, tiếp đó ăn một quảtrứngvịt luộc.

Rồi bước chân ra khỏi giường ăn một bát rượu nếp cho sâu bọ say, tiếp đó ăn trái cây cho sâu bọ chết.

Mâm cỗ cũng Tết Đoan Ngọ gồm những gì?

Tùy theo phong tục tập quán của từng vùng, mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ có những sự khác biệt nhất định. Tuy nhiên, những loại đồ cúng nên có bao gồm:

- Các loại quả: Mận, vải, chuối, dưa hấu, hồng viêm…

- Rượu

- Nước

- Vàng mã, hương, hoa.

Món ăn đặc biệt dịp Tết Đoan Ngọ trên cả nước