Thiếu trao đổi liên lạc, Mỹ-Trung có thể đối đầu trên Biển Đông

Máy bay tuần tra Hải quân của Mỹ bay trên không phận biển Hoa Đông (ảnh minh họa)

Ngày 3/11, trong bài phỏng vấn trên tờ Bưu điện Hoa Nam, bà Susan Thornton người từng đóng vai trò quyền trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, phụ trách về các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương cho biết: “Mỹ và Trung Quốc cần phải cẩn thận hơn để không xảy ra các sự cố như vụ EP-3 trong bối cảnh hiện tại”. Theo bà, hai nước hiện không có đủ cơ chế liên lạc để ngăn chặn xung đột.

Vụ EP-3 mà bà Thornton nhắc tới là sự cố va chạm năm 2001 giữa máy bay trinh sát EP-3E Aries II của Hải quân Mỹ khi đang thực hiện nhiệm vụ do thám thường xuyên, với chiến cơ J-8 của Hải quân Trung Quốc trên Biển Đông khiến 1 phi công Trung Quốc mất tích, đến nay vẫn chưa tìm được xác. Vụ việc đó đã làm dấy lên căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. 

Bà Thornton cho rằng, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump nên “liên lạc nhiều hơn về những thông tin mà chúng tôi tin chắc phía Bắc Kinh có thể sẽ không thích vì giữa hai nước tồn tại một danh sách dài những khác biệt chưa thể hoá giải”. 

Tuy nhiên, bà cũng cho rằng, Trung Quốc cần phải “trung thực và minh bạch hơn” về ý định triển khai tên lửa trái phép trên Biển Đông nhằm ngăn chặn xảy ra sự cố quân sự. 

Bà hối thúc hai nước thiết lập “đường dây liên lạc và xác lập quy định về cơ chế hành xử để hạn chế tối đa rủi ro xảy ra va chạm trong khi đây là vấn đề rõ ràng cả hai đang đối mặt trên Biển Đông”. 

Lời cảnh báo của cựu quan chức ngoại giao Mỹ được đưa ra ngay trước thềm chuẩn bị diễn ra một cuộc họp dự kiến được tổ chức tại Washington vào tuần tới giữa Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Trung Quốc, giải quyết những khác biệt giữa hai nước trong bối cảnh hai bên không ngừng “khẩu chiến” về vấn đề Biển Đông, eo Biển Đài Loan.

Đã tìm thấy hộp đen máy bay Lion Air