Sáng 12/5, Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) phối hợp cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam (JICA) tổ chức hội thảo "Mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD) và quan hệ đối tác công - tư (PPP) cho hệ thống đường sắt đô thị TP.HCM".
Nguồn vốn làm metro còn nhiều hạn chế
Ông Bùi Xuân Nguyện (Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM - MAUR) cho biết, TP.HCM quy hoạch 8 tuyến metro xuyên tâm và vành khuyên nối các trung tâm chính của thành phố; 1 tuyến xe điện mặt đất cùng 2 tuyến monorail đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2013.
Đến nay, tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) và tuyến số 2, giai đoạn 1 (Bến Thành - Tham Lương) đang thực hiện. Tuyến số 5, giai đoạn 1 (ngã tư Bảy Hiền - cầu Sài Gòn) đã có nhà tài trợ đăng ký vốn.
Khởi công năm 2012, dự án metro số 1 tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỷ đồng, dài gần 20km, từ ga Bến Thành (quận 1) đến depot Long Bình (TP Thủ Đức) với 3 ga ngầm và 11 ga trên cao. Dự án hiện đạt gần 95% tổng khối lượng, dự kiến chạy thử tàu trong năm nay.
Để hoàn thiện mạng lưới đường sắt đô thị theo quy hoạch như trên, TP.HCM cần tổng vốn 25,894 tỉ USD. Tuy nhiên, nguồn vốn chủ yếu đến từ đầu tư công và vốn vay ODA hiện đang có nhiều hạn chế.
Theo ông Nguyện, nguồn vốn huy động theo hình thức đầu tư kênh ODA cho các dự án đầu tư xây dựng đường sắt đô thị tại TP.HCM là khoảng 6,544 tỉ USD, đạt khoảng 23% so với tổng mức đầu tư dự phòng.
Người dân phấn khởi khi đi thử metro, chờ đợi tuyến metro được khai thác thương mại vào cuối năm nay
“Nguồn vay ODA song phương luôn đi kèm yêu cầu ràng buộc về xuất xứ hàng hoá cũng như tỉ lệ tham gia (thậm chí độc quyền cung cấp) dịch vụ về tư vấn, triển khai dự án”, ông Nguyện cho hay.
Trong khi đó đến nay ngân sách xây dựng metro chỉ đáp ứng khoảng 50% nhu cầu để đạt mục tiêu xây dựng hạ tầng nói chung và hạ tầng metro TP.HCM nói riêng giai đoạn 2021 - 2025.
Vì vậy, việc nghiên cứu đầu tư các dự án đường sắt đô thị theo hợp đồng đối tác công - tư (PPP) là rất cần thiết.
Kết hợp phát triển đô thị và metro
Tại hội thảo, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường cho biết TP.HCM đã trình nhiều nội dung quan trọng trong dự thảo nghị quyết thay thế Nghị quyết số 54 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM, đang chờ thông qua tại kỳ họp Quốc hội tới.
Trong đó có nhiều kiến nghị về cơ chế, chính sách phát triển mô hình đô thị theo định hướng phát triển giao thông (TOD - Transit Oriented Development). TOD gắn với quy hoạch đô thị vùng phụ cận các nhà ga thuộc tuyến đường sắt đô thị.
Mô hình TOD giúp giải quyết ùn tắc giao thông phù hợp với những thành phố lớn như: TP.HCM, Hà Nội…
Ông Cường cho biết thêm, Nhật Bản là quốc gia có bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực phát triển đường sắt đô thị. Qua hội thảo, TP.HCM muốn học hỏi kinh nghiệm từ phía Nhật Bản nhằm rõ hơn phương thức, cách làm của cấp chính quyền, cơ quan chủ quản cũng như các bên liên quan về thực hiện thí điểm chính sách, cơ chế đặc thù để đẩy nhanh tiến độ triển khai hệ thống đường sắt đô thị ở TP.HCM.
Tại hội thảo, các chuyên gia Nhật Bản đã chia sẻ những kinh nghiệm trong việc phát triển hạ tầng metro của nước này gắn với phát triển đô thị theo mô hình TOD (TOD - Transit Oriented Development).
Không chỉ Nhật Bản, mà một số nước như: Hàn Quốc, Hồng Kông... cũng đã từng áp dụng và thành công với mô hình này. Đây là mô hình phát triển đô thị gắn kết với giao thông công cộng. Điều này hoàn toàn có thể áp dụng ở những thành phố lớn như: TP.HCM, Hà Nội...
Ưu điểm phát triển đường sắt đô thị theo mô hình TOD là tối đa hóa giá trị tăng thêm từ đất khi có metro đi qua. Từ đó có thể bù đắp vốn đầu tư cho xây dựng hạ tầng giao thông, giải quyết ùn tắc giao thông, đặc biệt là bài toán thiếu vốn đầu tư cho metro.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận