Trung Quốc vung tiền, hòng "mua" ủng hộ về Biển Đông

Một phần Biển Đông - khu vực đang trong tranh chấp của Trung Quốc và các nước khu vực Đông Nam Á. Ảnh: The Sydney Morning Herald

Tờ The Sydney Morning Herald (SMH) đưa tin, Trung Quốc đã phát động một cuộc tấn công “quyến rũ” lớn trên khắp các quốc gia phía nam Thái Bình Dương. Theo đó, chiến lược này nhằm “mua chuộc” ủng hộ ngoại giao cho việc tuyên bố chủ quyền phi lý tại Biển Đông của mình.

Gần đây, Trung Quốc đã trở thành một trong những nhà tài trợ nước ngoài lớn nhất tại Thái Bình Dương, qua mặt Úc – vốn đã hỗ trợ lâu năm tại khu vực này. Bắc Kinh đã nhắm mục tiêu tiếp theo đến các nước như Vanuatu, Samoa, Tonga và Papua New Guinea trong nỗ lực tìm kiếm sự đồng thuận.

Theo SMH, Trung Quốc đang đẩy mạnh sử dụng “quyền lực mềm” với các nước nhỏ bé tại Thái Bình Dương trước khi Tòa án Trọng tài Quốc tế phán quyết yêu sách lãnh thổ của Bắc Kinh. Trước đó, Trung Quốc đã tiến hành xây dựng nhiều đường băng và cảng nước sâu trên đảo san hô trên Biển Đông sau khi nạo vét đáy biển. Philippines đã đệ đơn kiện Trung Quốc về vấn đề này.

Trong vài tuần tới, Tòa án sẽ đưa ra phán quyết dưới sự giám sát chặt chẽ của Hoa Kỳ và các đồng minh như Úc – những quốc gia chỉ trích mạnh mẽ Trung Quốc.

Theo SMH, Vanuatu đã trở thành quốc gia đầu tiên ở Thái Bình Dương công khai cam kết “hiều biết đầy đủ và ủng hộ” cho lập trường của Bắc Kinh trong tình hình tranh chấp ngày càng căng thẳng tại Biển Đông.

Theo Tiến sĩ Tess Newton Cain, chuyên gia tư vấn tại công ty TNC Pacific Consulting (Vanuatu), không quốc gia nào ở Thái Bình Dương liên quan trực tiếp vào tranh chấp Biển Đông, song Trung Quốc hiện đang chứng minh sự hiện diện của mình như là một cường quốc khu vực có tầm quốc tế.

Ông cho biết: “Có nhiều nước khác có khả năng sẽ ủng hộ Trung Quốc, bao gồm Samoa và Tonga, hai nước đã nhận đầu tư của Trung Quốc nhiều hơn cả Vanuatu”.

Bài viết của Đại sứ Trung Quốc trên báo Vanuatu.

Hồi tháng trước, Thủ tướng Vanuatu Charlot Salwai đã ban hành tuyên bố công khai ủng hộ Bắc Kinh, đồng thời chỉ trích các thủ tục pháp lý và tuyên bố chủ quyền lãnh thổ “phải được dựa trên cơ sở lịch sử và văn hóa”. Đại sứ Trung Quốc tại Vanuatu cũng có bài viết hỏi đáp về vấn đề Biển Đông, được xuất bản trên báo địa phương Daily Post.

Trong khi đó, Bắc Kinh cũng không giấu giếm việc tìm kiếm ủng hộ. Trong cuộc họp báo hiếm hoi ở Samoa tháng trước, các nhà ngoại giao Trung Quốc đã tuyên bố nước mình là “nạn nhân” trong vụ tranh chấp này.

Tại Tonga, Đại sứ Trung Quốc tuyên bố họ là nước đầu tiên phát hiện, đặt tên và phát triển các hòn đảo ở Biển Đông, đồng thời trắng trợn khẳng định Việt Nam, Malaysia và Philippines tuyên bố chủ quyền vào năm 1970 sau khi phát hiện ra các mỏ dầu và khí đốt.

Ngoại trưởng Papua New Guinea, ông Rimbink Pato cho biết Trung Quốc đã từng đề nghị ngoại giao với nước này, song Papua New Guinea đã từ chối và cho rằng các tranh chấp cần được giải quyết theo luật quốc tế.

Trước đó, hồi tháng 4, Hãng tin Tân Hoa Xã của Trung Quốc đã đưa tin rằng Fiji và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc đã nhất trí tuyên bố ủng hộ đề xuất của Bắc Kinh và cần nỗ lực giải quyết tranh chấp Biển Đông “thông qua hiệp thương hữu nghị” chứ không phải bằng hành động pháp lý.

Tuy nhiên, một ngày sau cuộc họp, phương tiện truyền thông chính phủ Fiji đã bác bỏ, cho rằng Fiji chưa bao giờ đồng ý ủng  hộ Trung Quốc.

Bên cạnh đó, các quốc đảo Solomon, Tuvalu, Kiribati và Nauru khẳng định chỉ có quan hệ ngoại giao với Đài Loan, chứ không phải với Trung Quốc đại lục.

Hôm 6/6, quan chức phụ trách quốc phòng mới được bổ nhiệm của Đài Loan cũng đã tuyên bố Đài Loan sẽ không thừa nhận bất kỳ vùng nhận diện phòng không (ADIZ) nào mà Trung Quốc đại lục xác lập trên Biển Đông.

Báo Mỹ: Việt Nam, Philippines có thể lập ADIZ Biển Đông đáp trả TQ