Uber, Grab phải dán logo, phù hiệu

Quy định về điều kiện kinh doanh của Uber và Grab tới đây sẽ gần với taxi truyền thống - Ảnh: Tạ Tôn

Lãnh đạo Vụ Vận tải (Bộ GTVT) cho biết, quy định về điều kiện kinh doanh của Uber và Grab tới đây sẽ gần với taxi truyền thống, trong đó phải niêm yết đầy đủ thông tin ở 2 cửa xe, dán logo, phù hiệu của Sở GTVT.

Nhiều điều kiện siết Uber, Grab

Với Uber và Grab, ông Trần Bảo Ngọc, Vụ trưởng Vụ Vận tải (Bộ GTVT) cho biết, Bộ GTVT vừa trình Chính phủ dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 86/2014 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô. Theo ông Ngọc, trên cơ sở tổng kết thực tiễn đề án thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng, Bộ GTVT đã bổ sung vào dự thảo nghị định điều kiện kinh doanh đối với hoạt động kinh doanh vận tải hành khách sử dụng hợp đồng vận tải điện tử thông qua các phần mềm mà tiêu biểu là Uber, Grab.

Theo đó, dự thảo quy định nhiều điều kiện cụ thể của cả đơn vị cung cấp ứng dụng hợp đồng điện tử lẫn đơn vị vận tải sử dụng hợp đồng điện tử để đảm bảo gần với các điều kiện của taxi truyền thống, theo hướng bỏ bớt ràng buộc với taxi, nhưng thêm các điều kiện với xe hợp đồng và hợp đồng điện tử như: Phải niêm yết đầy đủ thông tin ở 2 cửa xe, dán logo, phù hiệu của Sở GTVT.

Đối với các đơn vị cung cấp phần mềm, theo ông Ngọc phải được cấp giấy phép kinh doanh hoặc giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp phù hợp, trong đó có ngành nghề phù hợp để hoạt động về thương mại điện tử và phải được Bộ Công thương xác nhận. Đặc biệt, thay vì thỏa thuận hợp tác như hiện nay, đơn vị cung cấp phần mềm cũng phải ký hợp đồng cung cấp dịch vụ cho đơn vị kinh doanh vận tải đã được cấp giấy phép kinh doanh vận tải với các điều khoản cụ thể. Hãng cũng phải có logo của đơn vị với kích thước tối thiểu 90mm x 80mm. Logo này được cung cấp cho đơn vị kinh doanh vận tải để niêm yết trên kính phía trước và kính phía sau xe thay vì chưa bắt buộc như hiện nay.

Để đảm bảo việc thu thuế, thay vì những quy định thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế, tài chính như hiện nay, dự thảo nghị định nêu rõ: “Đơn vị cung cấp phần mềm phải phối hợp với đơn vị kinh doanh vận tải sử dụng phần mềm để cung cấp đầy đủ, chính xác các thông tin tối thiểu của chuyến đi theo quy định; hóa đơn điện tử của chuyến đi không chỉ gửi tới tài khoản giao kết hợp đồng của hành khách mà gửi đến cả Tổng cục Thuế theo quy định của Bộ trưởng Bộ Tài chính”.

Với các đơn vị kinh doanh vận tải sử dụng hợp đồng vận tải điện tử, dự thảo nghị định quy định, chỉ được sử dụng phần mềm của các đơn vị cung cấp đã đăng ký và được Bộ Công thương xác nhận theo quy định; phải gửi thông tin hóa đơn điện tử của chuyến đi tới Tổng cục Thuế; phải cung cấp đầy đủ và chính xác các thông tin tối thiểu của chuyến đi theo quy định của Bộ trưởng Bộ GTVT; thông báo trên giao diện của người thuê vận tải số điện thoại của đơn vị để liên hệ trong trường hợp khẩn cấp. Dự thảo nghị định cũng bổ sung quy định ôtô kinh doanh vận tải hành khách sử dụng hợp đồng điện tử có sức chứa từ 9 chỗ ngồi trở xuống phải có niên hạn sử dụng không quá 12 năm tính từ ngày sản xuất, giống như niên hạn hiện đang áp dụng với taxi truyền thống.

Công bằng giữa các loại hình vận tải

Ông Bùi Danh Liên, Phó chủ tịch Thường trực Hiệp hội Vận tải Hà Nội cho rằng, các điều kiện để quản lý Uber và Grab như dự thảo nghị định đưa ra đã đầy đủ, chặt chẽ. Theo ông Liên, vấn đề quan trọng là hiệu quả thực thi trong thực tế và cần có cơ quan giám sát thực hiện quy định này.

Chỉ ra một số tồn tại trong quá trình thí điểm, ông Liên cho rằng, theo quy định, các đối tác của Uber, Grab là các doanh nghiệp, hợp tác xã vận tải. Vì vậy, họ phải là người tổ chức, quản lý phương tiện, người lái, chịu trách nhiệm cung ứng cho đối tác Uber, Grab chứ không phải đơn vị cung cấp phần mềm được quản lý phương tiện, người lái. Ở đây cần coi phần mềm Uber, Grab là môi giới trung gian kết nối giữa chủ hàng và chủ xe. Trong đó, chủ xe quản lý con người, phương tiện, chủ hàng cung cấp hàng hóa và thanh toán đầy đủ. Đối với vấn đề thu thuế Uber và Grab, ông Liên cho rằng, đây là vấn đề Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính chịu trách nhiệm, không nên đưa vào dự thảo nghị định.

Đồng quan điểm, ông Khúc Hữu Thanh Hải, Giám đốc Công ty Cổ phần Vận tải thương mại và dịch vụ Đất Cảng - doanh nghiệp sở hữu thương hiệu taxi Đất Cảng cho rằng, quy định hiện nay, đơn vị cung cấp phần mềm chỉ được phép cung cấp kết nối cho doanh nghiệp, HTX có đăng ký kinh doanh vận tải. Tuy nhiên, hiện Uber, Grab đang cho kết nối không phép các chủ xe là cá nhân không có giấy phép kinh doanh vận tải, không có biển hiệu, phù hiệu nhưng chưa được xử lý. Vấn đề này, Uber, Grab cũng phải chịu trách nhiệm.

“Trong quá trình thí điểm có những điều được và chưa được nhưng khi đã hoạt động chính thức, anh vi phạm điều kiện cơ quan quản lý đưa ra thì phải xử lý nghiêm”, ông Hải khẳng định.

Theo chuyên gia vận tải PGS.TS. Từ Sỹ Sùa, cần có cái nhìn đa chiều để quản lý Uber, Grab đảm bảo hài hòa 3 lợi ích là hành khách, doanh nghiệp và Nhà nước thông qua các vấn đề về thuế, chấp hành các quy định pháp luật của nước sở tại. Cho rằng, bất kỳ dịch vụ kinh doanh nào cũng phải có điều kiện tác động được đến chủ thể dịch vụ, phải có nhận diện thương hiệu để người dân, cơ quan quản lý biết “ai là ai”, TS. Sùa khẳng định: “Khi anh kinh doanh trong lĩnh vực nào, phải chấp hành điều kiện kinh doanh của lĩnh vực đó. Tòa án Công lý châu Âu đã phán quyết Uber là taxi nên tại Việt Nam không thể nói tôi chỉ cung cấp phần mềm kết nối và không phải là taxi. Điều quan trọng, Nhà nước phải tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng giữa các loại hình”.

TP.HCM xử phạt 416 vụ Uber, Grab vi phạm, thu hơn 1,5 tỷ đồng