 |
Đại diện VKS trong phần đối đáp tại phiên xét xử sáng 15/1 |
"Chính phủ không có văn bản đồng ý cho PVN chọn PVC làm tổng thầu"
Sáng 15/1, phiên xét xử sơ thẩm vụ án xảy ra tại PVN, PVC tiếp tục với phần đối đáp của đại diện Viện kiểm sát (VKS). Sau 3 ngày nghe ý kiến của các luật sư và phần trình bày của các bị cáo, phía VKS hầu như giữ nguyên quan điểm luận tội.
Về vấn đề PVN chỉ định PVC làm tổng thầu, đại diện VKS cho biết, lời khai của ông Đinh La Thăng cho rằng việc chỉ định thầu xuất phát từ kết luận của cấp trên về chủ trương xây dựng tập đoàn PVN thành tập đoàn đa ngành, rằng thực hiện chủ trương "người Việt Nam ưu tiên sử dụng hàng Việt Nam"... Tuy nhiên, kết luận 41 của Bộ Chính trị cũng như ý kiến chỉ đạo của Chính phủ không đề cập gì cụ thể, càng không đề cập việc chỉ định thầu. Chính phủ có công văn trả lời PVN thông báo ý kiến Thủ tướng, chỉ đạo PVN lựa chọn nhà thầu đủ kinh nghiệm và năng lực.
“Như vậy, có thể đặt ra câu hỏi rằng vậy PVN có thực hiện đúng chỉ đạo của Thủ tướng hay không” - đại diện VKS đặt vấn đề.
Liên quan đến năng lực thực hiện dự án của PVC, đại diện VKS nhấn mạnh phải đánh giá tổng thể chung chứ không chỉ thể hiện ở chi tiêu và lợi nhuận để nói PVC có đủ năng lực. Dẫn các báo cáo tài chính và công nợ của PVC và PVN, đại diện VKS chứng minh PVC thời điểm đó đang gặp khó khăn, không đủ năng lực để thực hiện dự án. Nói về kinh nghiệm của tổng công ty này, VKS dẫn chứng PVC chỉ mới tham gia một số dự án nhưng qua hồ sơ thi công cho thấy chỉ ở một số khâu và giá trị các hợp đồng trong hồ sơ đề xuất thấp hơn nhiều theo quy định.
Cũng theo đại diện VKS, tại toà, ông Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh cũng cho rằng thời điểm đó PVC không đủ năng lực mà chỉ có Lilama đủ năng lực mà thôi. "Việc không có năng lực làm tổng thầu dẫn đến hệ luỵ dự án thi công kéo dài gấp đôi, PVC chịu chi phí phát sinh hơn 155 tỷ đồng/năm.
"Giá trị thiệt hại 119 tỷ là có căn cứ"
Đại diện VKS cũng đặt vấn đề: Các bị cáo không biết hay thiếu trách nhiệm để hợp đồng 33 và 4194 thiếu cơ sở pháp lý và dẫn đến ứng tiền trái quy định? Dẫn nhiều quyết định của PVN mà điểm mấu chốt là khi ông Đinh La Thăng có ý kiến thì chỉ 4 ngày sau, PVC và PVPower ký hợp đồng khi còn thiếu một loạt hồ sơ theo yêu cầu, đại diện VKS cho rằng thậm chí nhiều nội dung có trong hợp đồng nhưng lại “khống tài liệu”.
Tiếp đó, ông Nguyễn Quốc Khánh cùng với PVC ký hợp đồng 4194 mà thực chất chỉ là hợp đồng “phù phép” cho PVC sử dụng tiền. Với việc ký hợp đồng 33 và tạm ứng tiền trái quy định, cho thấy thực chất ký kết hợp đồng không phải để PVN tạm ứng cho PVC thực hiện Thái Bình 2 mà chỉ hợp thức hoá việc chuyển tiền cho PVC.
Về xác định khoản thiệt hại, VKS cho biết theo cáo trạng kết luận và bị cáo thừa nhận trước toà là tạm ứng không đúng và sử dụng sai mục đích là trái quy định pháp luật. Số tiền thiệt hại 119 tỷ đồng là có căn cứ, thậm chí thấp hơn mức tính toán nếu xác định đúng thực tế, và việc xác định như cáo buộc là theo hướng có lợi cho bị cáo. Còn quan điểm của các luật sư và các cho rằng, việc tạm ứng không xảy ra thiệt hại, hoặc thiệt hại không đáng kể, nếu có chỉ khoảng 15 tỷ đồng là không có cơ sở.
Viện kiểm sát không đồng ý để bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ
Đặt vấn đề về lợi ích nhóm, đại diện VKS cho rằng, xét mối quan hệ cho thấy Vũ Đức Thuận và Trịnh Xuân Thanh đều do ông Đinh La Thăng có vai trò quyết định trong việc đưa về bổ nhiệm, cất nhắc. Trên cơ sở quan hệ đó, mặc dù biết rõ PVC khó khăn tài chính, không đủ năng lực nhưng để tạo điều kiện cho PVC, ông Đinh La Thăng vẫn chỉ định thầu, chỉ đạo các bị cáo và đối tượng liên quan ở PVPower ký hợp đồng EPC số 33 và tạm ứng tiền trái pháp luật để Trịnh Xuân Thanh, Vũ Đức Thuận sử dụng trái mục đích, gây thiệt hại cho Nhà nước.
Về một số quan điểm của luật sư không đồng tình với nhận định trong bản luận tội đánh giá bị cáo không thành khẩn khai báo, quanh co, đổ lỗi cho cấp dưới, đại diện VKS nhấn mạnh cần tách bạch hai vấn đề là quyền của bị cáo theo luật và phần đánh giá về thái độ, hành vi của bị cáo của cơ quan luận tội.
“Mặc dù đủ cơ sở truy tố các bị cáo hai tội nhưng các bị cáo đều phủ nhận, chỉ chịu trách nhiệm thiếu kiểm tra giám soát. Do đó, VKS không cho các bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ. Bởi, tình tiết giảm nhẹ chỉ được hưởng khi bị cáo thành khẩn khai báo và ăn năn hối lỗi. Kiểm sát viên tại toà cũng đã thể hiện quan điểm, còn việc chấp nhận hay không là thuộc về HĐXX” - đại diện VKS kết lại vấn đề.
Các bị cáo bất ngờ, khóc vì bản luận tội quá nặng nề
Trước phần luận tội của VKS khẳng định các bị cáo quanh co chối tội, mức án từ 14-15 năm tù với ông Đinh La Thăng, chung thân (cả 2 tội danh) cho Trịnh Xuân Thanh và từ án treo đến mức 26 năm tù giam cho các bị cáo còn lại, nhiều bị cáo đã khóc trước tòa và nói bản luận tội quá nặng nề.
Ông Đinh La Thăng nói rất đau xót và không ngủ được khi được nghe bản luận tội tại tòa. Trong phần tự bào chữa, ông Thăng nhận đã thiếu trách nhiệm trong đôn đốc, bởi quá nôn nóng với tiến độ dự án mà thúc ép anh em khiến anh em bị lao lý nhưng khẳng định không vì tư lợi mà vì muốn tập đoàn phát triển nhanh theo đúng kỳ vọng của Chính phủ.
Ông Thăng cũng xin nhận trách nhiệm hết của cấp dưới và xin tha cho cấp dưới và cũng mong xin được hưởng mức án phù hợp để có ngày được trở về nhà, được sống những ngày cuối đời bên người thân.
Đề cập đến bối cảnh khi về giữ cương vị người đứng đầu Tập đoàn Dầu khí, ông cho biết khi đó, PVN đã mất đoàn kết nghiêm trọng; các dự án trọng điểm đều bị chậm tiến độ.... Nhưng, ông đã cùng với tập thể cố gắng hết mình để xây dựng PVN trở thành tập đoàn kinh tế mạnh, đầu tàu kinh tế cả nước.
Sau 7 năm, PVN có doanh thu, lợi nhuận lớn, khẳng định chủ quyền đất nước trên biển. Các hoạt động dịch vụ của tập đoàn đã tăng trên 30%, Việt Nam đã đóng được giàn khoan trên biển và đưa được một số ít vào hoạt động. Mỗi năm tập đoàn có hàng trăm tỷ doanh thu từ dịch vụ, tiết kiệm được mỗi năm hàng tỷ USD, xuất khẩu khoảng 500-600 triệu USD.
Trình bày với HĐXX, ông nói trong bối cảnh hành lang pháp lý chưa đầy đủ, hoàn cảnh tập đoàn như vậy, chính sự năng động quyết liệt, dám nghĩ dám làm của PVN với những vi phạm, khuyết điểm là mong manh, rủi ro pháp lý lớn. Tập đoàn phải tự xử lý bằng những văn bản cá biệt.
Trước tòa, bị cáo Phùng Đình Thực - nguyên Chủ tịch PVN cũng cho biết ông rất sốc trước bản án hết sức nặng nề (ông Thực bị đề nghị mức án từ 12-13 năm).
“Bị cáo không hiểu vì sao 1 con người như bị cáo luôn thận trọng, trách nhiệm, khoa học trong làm việc, bao nhiêu đóng góp cho ngành dầu khí, cho đất nước, giải trình mọi thứ công khai mà VKS đề nghị một mức án hết sức nặng nề, bị cáo rất xúc động và đã khóc” - ông nói trước toà.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận