Đào rừng đã bật nở rực rỡ trên những sườn đồi. Xuân đã về trên khắp các bản làng vùng cao Tây Bắc. Tại Làng Nủ, Nậm Lúc, Kho Vàng (tỉnh Lào Cai), cuộc sống của người dân dần ổn định sau hơn 3 tháng hoang tàn, ngổn ngang do mưa lũ tàn phá.

Con đường bê tông phẳng phiu đưa chúng tôi đến với khu tái định cư Làng Nủ, nơi có hơn 40 hộ đồng bào Tày, Dao từ vùng rốn lũ thôn Làng Nủ chuyển đến, cách thôn cũ khoảng 2km.

Khu tái định cư rộng 10ha, gồm 40 nhà sàn kiên cố, một điểm trường rộng 200m2 với hai lớp tiểu học và hai lớp mẫu giáo, đầy đủ hệ thống viễn thông, điện nước.

Mỗi căn nhà sàn rộng 96m2 theo kiến trúc người Tày, có công trình phụ trợ, vườn trồng rau bên hông hoặc phía sau và khuôn viên trồng hoa trước lối vào. Đường vào làng được đổ bê tông.

Không ai có thể ngờ, chỉ cách đây hơn 3 tháng, nơi đây vẫn là vùng đất lũ ngổn ngang hoang tàn, nhiều hộ trong bản tưởng chừng như không thể có Tết.

Để hoàn thành công trình đúng tiến độ, trong 68 ngày đêm, các chiến sĩ của Binh đoàn 12, Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn đã phải làm việc hết công suất, kể cả trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Có những ngày, các kíp thi công làm đến 2h sáng để lắp dựng khung, cột nhà sàn. Chỉ huy trưởng công trường xây dựng thuộc Binh đoàn 12, thượng tá Vũ Đình Dũng chia sẻ, nhiệm vụ tái thiết Làng Nủ xuất phát từ trách nhiệm và tình cảm của người lính với bà con nên anh em đều cố gắng hết sức.

Nhìn bà con phấn khởi, ai cũng vui lây. Đến nay, 100% hộ dân Làng Nủ có nhà bị lũ cuốn trôi, sập đổ hoàn toàn, nằm trong khu vực nguy cơ sạt lở đều đã có nơi ở ổn định, an toàn.

Anh Nguyễn Văn Tuấn, người đã mất nhà, mất bố mẹ và một con sau trận lũ nói: "Tôi đã nghĩ năm nay không có nhà để đón Tết, nhưng mọi chuyện giờ như một giấc mơ".

Ngay cạnh đó, chị Hoàng Thị Bóng cũng đang tất bật dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa, nấu mâm cơm để thắp hương cho chồng. Trong trận lũ vừa qua, chồng chị đã ra đi mãi mãi.

Cũng trong cơn bão số 3, ngày 10/9 tại thôn Nậm Tông, xã Nậm Lúc, huyện Bắc Hà đã xảy ra sạt lở, vùi lấp, cuốn trôi 8 ngôi nhà, khiến 18 người chết và mất tích.

Trong 90 ngày, khu tái định cư Nậm Tông được khởi công với tinh thần "3 ca, 4 kíp". Từng mét đất được san gạt, từng viên gạch được sắp xếp cẩn thận.

Các ngôi nhà không chỉ được xây dựng chắc chắn, an toàn mà còn mang đậm bản sắc văn hóa của người Mông và người Dao.

Những mái nhà thấp tầng với mái dốc, cùng khuôn viên nhỏ xinh tạo nên một tổng thể hài hòa và đẹp mắt. Từng chi tiết, dù nhỏ nhất, đều được chăm chút kỹ lưỡng để bảo đảm người dân có thể an cư lâu dài.

Anh Sùng A Tú, một người dân Nậm Tông cho biết: "Tôi may mắn hơn nhiều gia đình trong thôn, không bị thiệt hại về người. Nay có nhà mới đón Tết, chúng tôi vui lắm".

Ông Lý A Hải, Trưởng thôn Nậm Tông nói: "Trong thời khắc nguy nan, người dân thôn Nậm Tông đã nhận được sự giúp đỡ của các lực lượng chức năng, đội tìm kiếm cứu hộ cứu nạn và cả sự chung tay góp sức của các mạnh thường quân giúp sức để xây dựng khu tái định cư, giúp người dân yên tâm về ở. Chúng tôi rất cảm kích".

Còn tại khu tái định cư Kho Vàng, xã Cốc Lầu, huyện Bắc Hà, 40 hộ dân cũng tất bật dọn dẹp nhà cửa để chuẩn bị đón một cái Tết an vui, đầm ấm trong tình yêu thương, đùm bọc, chia sẻ của cả cộng đồng. Cả khu tái định cư không ai là không có Tết.

Cánh đồng thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên 3 tháng sau lũ vẫn ngổn ngang. Lớp bùn đất dày có nơi lên đến 5 - 6m khiến việc khôi phục sản xuất gặp nhiều khó khăn.

Theo chị Hoàng Thị Thương (ở thôn Làng), khu ruộng của gia đình đã bị vùi lấp hết, chẳng biết bao giờ mới trồng cấy lại như trước. Đồi quế cũng phải mất một thời gian nữa mới khai thác được.

Sau tết Nguyên đán, chắc chị phải tìm thêm việc gì làm để có thêm thu nhập. Tại thôn Nậm Tông, thu nhập chính của người dân những năm qua phụ thuộc vào cây quế.

Mưa lớn gây sạt lở đất cách đây 3 tháng đã khiến nhiều diện tích quế chưa kịp thu hoạch bị thiệt hại nặng.

Anh Ma Seo Giáo cho hay, nhà anh mất hơn 3.000 cây quế 4 - 5 năm tuổi, 2 thửa ruộng cũng bị sạt lở, vùi lấp. Sau Tết, thuê máy xúc san gạt lại tốn kém nên sẽ phải mất nhiều thời gian mới cải tạo lại được như trước đây.

Bà Trương Thị Hào, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Nậm Lúc cho biết, xã đã làm việc với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Sau khi bà con vào nhà mới, ổn định cuộc sống sẽ hỗ trợ cây, con giống để tạo sinh kế cho bà con.

Về lâu dài, những hộ có nhu cầu đào tạo nghề hay đi làm tại các khu công nghiệp, xã sẽ phối hợp với cơ quan chuyên môn của huyện kết nối, hỗ trợ.

Theo ông Trần Trọng Thông, Chủ tịch UBND huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai, để tạo điều kiện cho người dân sớm khôi phục lại sản xuất, chính quyền đã cấp giống cây trồng, hỗ trợ vật tư, công cụ sản xuất.

Đồng thời, phối hợp các ngành ngành chức năng và nhà hảo tâm tổ chức thăm hỏi, trao quà Tết, động viên tinh thần các hộ gia đình.