Bắt mua BHYT cả gia đình, gây khó cho dân

Một bệnh nhân có BHYT đang điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai kiểm tra danh mục thuốc sẽ được phát theo đơn

Dân nản, cán bộ phường rối

Gần 11h ngày 28/1, tại UBND phường Yên Hòa (Cầu Giấy, Hà Nội), bà Kim Thanh (trú tại đường Nguyễn Khang) ra về mà không mua được BHYT. Bà Thanh cho biết, năm ngoái khi đến mua BHYT, bà chỉ cần trình bản photo hộ khẩu, chứng minh thư là xong.

Nhưng hôm nay, cán bộ phường yêu cầu bà phải mua BHYT cho cả hộ gia đình, trừ những người chứng minh được đã có BHYT. “Bắt tôi phải đi lấy BHYT của con gái tôi đã lấy chồng ở ngoại thành nhưng chưa cắt hộ khẩu, phức tạp quá nên tôi không mua nữa“, bà Thanh cho hay.

Tương tự, vợ chồng anh Nguyễn Minh Hoàng (trú tại Ngọc Khánh, Hà Nội) cũng loay hoay chưa chứng minh được hai con trai hiện đang đi du học ở nước ngoài đã có BHYT. Không muốn con phải gửi giấy tờ chứng minh có BHYT từ nước ngoài về, anh lên công an phường xin xác minh con đã đi du học thì công an phường bảo phải làm đơn có ý kiến xác nhận của tổ trưởng dân phố, xong tổ dân phố lại phải có ý kiến của cảnh sát khu vực, lòng vòng đến hai ngày vẫn chưa xong.

Trao đổi với PV Báo Giao thông, bà Trần Hải Yến, Phó Chủ tịch UBND phường Yên Hòa cho biết, từ khi thực hiện bán BHYT theo hộ gia đình, phường nhận được rất nhiều lời phàn nàn, bức xúc của người dân về thủ tục quá rắc rối, nhiêu khê, tốn tiền...

“Thực tế triển khai bán BHYT cho người dân đang phát sinh rất nhiều vấn đề mà chúng tôi cũng chưa biết giải quyết thế nào”, bà Yến băn khoăn.

Anh Nguyễn Công Bằng, cán bộ phụ trách đại lý bán BHYT tại phường Yên Hòa cho hay, mỗi khi bán BHYT gặp trường hợp phát sinh khác biệt với hướng dẫn là anh lại nhấc điện thoại lên hỏi chuyên viên cấp quận.

“Quận cũng hướng dẫn chung chung là “linh động” bán cho hộ có người đi nước ngoài; hay vợ, chồng ly thân nhưng không còn ở cùng nhau; hộ có đối tượng đang chấp hành án... kèm điều kiện có xác minh của công an sở tại. Tuy nhiên, tôi cũng không rõ những hồ sơ như vậy có được BHYT chấp nhận chi trả hay không”, anh Bằng nói.

Năm 2014, trung bình mỗi tháng, phường Yên Hòa bán được khoảng 80 thẻ BHYT tự nguyện, thì gần hết tháng 1, phường mới bán được 38 thẻ BHYT. “Rất nhiều người muốn mua BHYT nhưng không đáp ứng được điều kiện”, anh Bằng cho hay.

Người nghèo gặp khó

Tại UBND phường Phạm Đình Hổ, ông Nguyễn Tuấn Anh (trú tại Lò Đúc, Hai Bà Trưng, Hà Nội) nổi nóng khi cán bộ bán BHYT yêu cầu 5 người trong gia đình ông cùng phải đăng ký mua BHYT thì mới bán.

Ông Tuấn Anh cho hay, cả nhà ông đều là lao động tự do, nên ông chỉ dành dụm tiền để mua BHYT cho bản thân. “Giờ muốn mua BHYT cho mình mà lại đèo bòng thêm 5 đứa con nữa thì tôi lấy tiền đâu ra”, ông Tuấn Anh than.

Đem trường hợp của ông Nguyễn Tuấn Anh trao đổi với PV Báo Giao thông, ông Phạm Lương Sơn, Trưởng ban Thực hiện chính sách BHYT, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, ông Sơn nêu quan điểm, việc tham gia BHYT theo hộ gia đình là để khắc phục tình trạng chỉ những người ốm, người bị bệnh mãn tính mới mua BHYT, hướng tới phủ sóng BHYT toàn dân.

Đồng thời, cũng góp phần giảm bội chi quỹ BHYT tự nguyện. “Riêng TP Hồ Chí Minh, trong năm 2014, chỉ với 754 nghìn thẻ BHYT tự nguyện từ các tỉnh khác đến khám, chữa bệnh tại đây đã khiến ngành BHXH bội chi gần 1.500 tỷ đồng”, ông Sơn dẫn chứng.

Còn về thắc mắc, bức xúc của người dân vì thủ tục nhiêu khê khiến người dân “nản lòng” khi đến với BHYT, ông Sơn cho biết, chính việc triển khai một cách máy móc ở cơ sở khiến việc tiếp cận của người dân với BHYT thêm phức tạp.

Vì vậy, mới đây, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cần đơn giản hóa thủ tục hành chính khi người dân muốn tham gia BHYT theo hộ gia đình. Cụ thể, chủ hộ chỉ có trách nhiệm kê khai các thông tin trong giấy kê khai đăng ký mua BHYT và cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật đối với lời khai.

Còn các thủ tục liên quan như xác minh, chứng thực hậu kiểm sẽ thuộc về trách nhiệm của cơ quan BHXH và UBND xã, phường.

Chấp nhận khám chữa bệnh bảo hiểm theo thẻ cũ