Bộ trưởng TT&TT nêu lý do kẻ xấu biết rõ thông tin người dùng để lừa đảo

Vì sao kẻ xấu có thông tin người dùng điện thoại để lừa đảo?

Trả lời câu hỏi của đại biểu Trình Lam Sinh về các cuộc gọi lừa đảo biết đầy đủ thông tin về người dân nên dễ tin, dễ bị lừa, Bộ trưởng TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng cho biết có nguyên nhân kỹ thuật và nguyên nhân phi kỹ thuật.

Trong đó, nguyên nhân kỹ thuật là một số tổ chức, doanh nghiệp thu thập thông tin cá nhân chưa đảm bảo an toàn, bị hacker tấn công lấy cắp dữ liệu. Hiện nay trên chợ đen bán dữ liệu Việt Nam, theo báo cáo của ngành công an có đến 1.300 GB, tính ra hàng tỷ thông tin.

Về nguyên nhân phi kỹ thuật, đó là người dân dễ dãi trong việc cung cấp thông tin của cá nhân mình. Cũng có việc một số doanh nghiệp quản lý nội bộ kém để cho nhân viên dữ liệu lấy thông tin của doanh nghiệp bán ra bên ngoài.

Bộ TT&TT đã ban hành một bộ cẩm nang về an toàn thông tin, trong đó có một nội dung rất quan trọng về cách thức để người dân bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình. Hiện nay, Bộ cũng đã xây dựng một cơ sở dữ liệu về lộ, lọt thông tin thông qua các doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế, đã có 120 triệu thực thể thông tin có thể bị lộ lọt, người dân có thể tra cứu để biết mình có bị lộ lọt thông tin không.

Bên cạnh đó, một trong những giải pháp rất tốt là yêu cầu các cơ quan nhà nước yêu cầu các doanh nghiệp có dịch vụ chăm sóc khách hàng khi muốn tiếp cận người dân, khách hàng thì làm việc với nhà mạng để hiện tên chứ không hiện số điện thoại.

Bên cạnh đó, Bộ phối hợp với Bộ Công an điều tra, xử lý một số vụ mua bán thông tin, dữ liệu cá nhân để răn đe, truyền thông rộng rãi và thanh tra các nhà mạng toàn diện về vấn đề bảo vệ dữ liệu cá nhân trong năm nay, và đầu năm 2023 sẽ thanh tra đối với các công ty bưu chính và mạng xã hội. Cùng với đó, tăng cường tuyên truyền về dữ liệu cá nhân để người dân và doanh nghiệp biết để tự bảo vệ.

Trên 2.000 quảng cáo sai sự thật trên Youtube được gỡ xuống

Đại biểu Huỳnh Thị Phúc (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) đề cập đến quảng cáo thực phẩm chức năng sai sự thật trên các nền tảng xuyên biên giới, nhất là Youtube.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, đây là thuật toán hướng đến đối tượng của các nền tảng xuyên biên giới như Youtube và đây cũng là nguồn kinh doanh của họ. Cái khó của thuật toán này là người A nhìn thấy nhưng người B không nhìn thấy và các cơ quan quản lý cũng không thấy, khác với việc quảng cáo quảng bá ai cũng nhìn thấy. Việc báo cáo cơ quan chức năng cũng khó khăn khi người dân không lưu lại được bằng chứng.

Ông đề nghị người dân khi nhìn thấy quảng cáo này hãy chụp ảnh màn hình để gửi đến cơ quan chức năng của Bộ TT&TT xử lý. Ông Hùng cũng thông tin, sau quá trình rà soát thời gian qua, Bộ đã yêu cầu gỡ khoảng 2.000 quảng cáo thuốc, thực phẩm chức năng vi phạm trên nền tảng YouTube. Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện thể chế để xử lý nội dung này.

Theo Bộ trưởng, thời gian gần đây có tình trạng một số nhãn hàng cắt ghép các bản tin của đài, báo, làm thành các đoạn quảng cáo thực phẩm chức năng. Đây là hành vi vi phạm pháp luật, Bộ sẽ tổng hợp hồ sơ các nhãn hàng sai phạm, gửi cho Bộ Công Thương, Bộ Y tế để phối hợp xử lý.

Bộ TT&TT nhận trách nhiệm trong việc cơ sở dữ liệu về đất đai chậm hoàn thành

Đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh (đoàn Quảng Nam) chất vấn: Trong hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu về đất đai là một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu. Quốc hội đang cho ý kiến sửa đổi Luật Đất đai với hàng loạt chính sách quan trọng. Việc triển khai cơ sở dữ liệu về đất đai là rất cấp thiết, nhưng công tác này còn rất chậm. Đại biểu đặt câu hỏi, đâu là trách nhiệm của Bộ trưởng trong vấn đề này, khi nào thì cơ sở dữ liệu về đất đai được hoàn thiện, có khả năng kết nối, chia sẻ đồng bộ, thông suốt từ trung ương đến địa phương?

Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, trong 6 cơ sở dữ liệu quốc gia, 5 cơ sở đã hoàn thành, đưa vào khai thác, vận hành, còn cơ sở dữ liệu quốc gia đất đai chưa hoàn thành. Đây là cơ sở dữ liệu khó khăn nhất, đặc biệt vấn đề thu thập dữ liệu đất đai tới từng hộ gia đình, tới từng m2 đất và số hoá.

Cũng có những khó khăn trong quan điểm việc phân tán hay tập trung dữ liệu này, tập trung mức nào, phân tán mức nào đến mức địa phương hay trung ương.

Hiện nay, 30% số huyện đã hoàn thành bản đồ địa chính số. Cuối năm 2022 trên 20% số huyện ở Việt Nam hoàn thành 4 hạng mục cơ bản của cơ sở dữ liệu quốc gia và đưa vào sử dụng được.

Trách nhiệm của Bộ TT&TT theo quy định của pháp luật là đánh giá kỹ thuật, công nghệ và đánh giá an toàn thông tin của hệ thống. Bộ cũng đã đánh giá và khuyến nghị Bộ TN&MT dùng nền tảng số Việt Nam, dùng công nghệ Việt Nam để xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai.

"Dữ liệu đất đai rất quan trọng", ông nhấn mạnh và cho biết, 2 Bộ trưởng TN&MT và TT&TT thường xuyên phối hợp. Bộ TT&TT thúc đẩy doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam hỗ trợ 45 tỉ xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai. Sau khi các doanh nghiệp vào cuộc, tốc độ xây dựng dữ liệu đất đai được đẩy nhanh.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng thừa nhận, việc chậm trễ xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai có trách nhiệm của Bộ TT&TT trong việc đôn đốc, tháo gỡ khó khăn. Ông cho hay, Thủ tướng cũng đã chỉ đạo và Bộ TT&TT xin hứa thúc đẩy thật nhanh cơ sở dữ liệu này.

Nghiên cứu xây dựng nền tảng học trực tuyến cả đời

Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (đoàn Bình Dương) cho biết có ý kiến cho rằng mỗi người dân Việt Nam cần có một tài khoản số để học tập suốt đời trên nền tảng học liệu mở và miễn phí. Cạnh đó, cần có chính sách khuyến khích học tập liên tục nhằm nâng cao kiến thức về mọi mặt cho người dân, nhất là thanh thiếu niên có cơ hội học tập, hội nhập mạnh mẽ với thế giới, rút ngắn khoảng cách cho người dân vùng sâu, đồng bào dân tộc thiểu số miền núi có cơ hội hội nhập. Bà đề nghị Bộ trưởng cho biết quan điểm và giải pháp về vấn đề này.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đánh giá ý tưởng này rất hay. Ông giả sử, nếu Nhà nước chi tiền cho mỗi người dân một triệu đồng, thì với số tiền này có thể xây dựng được một nền tảng siêu tuyệt vời để phục vụ người dân học tập cả đời.

"Sau khi tôi nghe ý tưởng này, trưa nay rà soát trên mạng thì một số nước đã thực hiện. Đây là ý tưởng rất đáng suy ngẫm", ông Hùng nói và cho biết Bộ sẽ nghiên cứu, sớm đề xuất Chính phủ xây dựng nền tảng trực tuyến phục vụ học tập cả đời tại Việt Nam.

Trên 6000 thủ tục hành chính được đưa lên Cổng dịch vụ quốc gia

Tại phiên chất vấn, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã làm rõ thêm một số nội dung về lĩnh vực thông tin và truyền thông. Phó Thủ tướng cho biết, qua nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội cho thấy các đại biểu đã thể hiện sự quan tâm và tầm nhìn dài hạn đối với chuyển đổi số.

Theo đó, chuyển đổi số ko chỉ là dùng máy tính, dùng thông tin mà đã đến lúc khẳng định chuyển đổi số là thay đổi tư duy, phương pháp, mô hình quản lý nhà nước, doanh nghiệp, xã hội.

Phó Thủ tướng cũng cho biết, dù có nhiều nỗ lực, tuy nhiên, việc xây dựng văn bản pháp luật chưa đáp ứng kịp với sự phát triển của khoa học thông tin, chưa phù hợp với đặc tính của công nghệ hiện đại. Trong các trường hợp cụ thể, câu hỏi đặt ra là có dám triển khai kể cả khi trái với quy định hiện hành chưa phù hợp hay không?

Phó Thủ tướng cho rằng, cần tích cực thực hiện công tác xây dựng, bổ sung, chỉnh lý văn bản pháp luật phù hợp với sự phát triển của khoa học công nghệ.

Về dịch vụ công, Phó Thủ tưởng Vũ Đức Đam nêu rõ, một trong những điểm sáng gần đây là vận hành Cổng dịch vụ công quốc gia. Chúng ta đã đưa lên Cổng dịch vụ công quốc gia trên 6000 thủ tục hành chính, xác định được những thủ tục nào nhiều người sử dụng, thủ tục nào ít người sử dụng, qua đó giảm bớt được rất nhiều thời gian, công sức và các công đoạn không cần thiết…

Chia sẻ về động lực thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin trong quản trị xã hội, quản lý nhà nước, Phó Thủ tướng cho biết, động lực quan trọng chủ yếu là sự quan tâm của Chính phủ, của người dân, động lực cải cách hành chính, cải cách dịch vụ công trực tuyến để hạn chế tham nhũng vặt, thể hiện Chính phủ hoàn toàn minh bạch, đảm bảo trách nhiệm giải trình.

Đây là động lực chủ yếu của các nước trên thế giới. Đặc biệt, nước ta nhấn mạnh động lực cải cách để đảm bảo Chính phủ minh bạch, qua các dữ liệu thu thập được để có mô hình sản xuất, kinh doanh mới.

Theo Phó Thủ tướng, đề án cơ sở dữ liệu của ngành công an là trọng điểm, được đầu tư quy mô, bởi cơ sở dữ liệu về dân cư đã được luật định, là cơ sở dữ liệu do Bộ Công an quản lý với lực lượng chính quy hóa đến cấp xã. Đây cũng là cơ sở dữ liệu đã được đầu tư nhiều thời gian, nguồn lực, cơ sở vật chất, nhân lực. Cơ sở dữ liệu này không chỉ phục vụ cho riêng Chính phủ, mà cho toàn bộ hệ thống chính trị. Đề án này khi thực hiện cũng đã bộc lộ ra nhiều khó khăn, vướng mắc chúng ta cần giải quyết, trước hết là đả thông tư tưởng của tất cả các Bộ, ngành, các cấp. Kết quả ban đầu cho thấy, chúng ta đã thực hiện đúng hướng, và đạt được các mục tiêu cơ bản.

Nhấn mạnh chuyển đổi số là cơ hội, thể hiện rõ ở quyết tâm của người đứng đầu, Phó Thủ tướng cho rằng, người đứng đầu cần ra “đầu bài” thật cụ thể để bài toán chuyển đổi số được thực thi hiệu quả. Về không gian mạng, các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp cần chủ động đưa thông tin chính thống một cách nhanh nhất. Bên cạnh đó, cần khuyến khích cơ quan tổ chức bảo vệ quyền lợi của người dân đối với thông tin xấu độc; tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức, hành vi văn hóa của người dân.

Bộ trưởng TT&TT nói gì về chất vấn "môi trường số nhưng chưa bỏ tờ giấy"?