Di tích Hải Vân Quan mở cửa miễn phí đón khách từ 1/8

Chiều 28/7, lãnh đạo Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế (tỉnh Thừa Thiên - Huế) cho biết, cơ quan này và Sở Văn hóa và Thể thao TP Đà Nẵng cơ bản thống nhất phương án triển khai mở cửa đón khách tham quan di tích Hải Vân Quan.

Theo đó, từ 1/8, di tích Hải Vân Quan sẽ bắt đầu đón khách tham quan và tạm thời miễn phí cho người dân, du khách cho đến khi thống nhất việc xây dựng bảng giá vé phù hợp.

Di tích Hải Vân Quan tọa lạc trên đỉnh đèo Hải Vân, giữa thị trấn Lăng Cô (huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên - Huế) và phường Hòa Hiệp Bắc (quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng) với diện tích khoảng 6.500m2.

Ngày 19/12/2021, dự án Bảo tồn tu bổ và phát huy giá trị di tích Hải Vân Quan đã được Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao TP Đà Nẵng tổ chức lễ khởi công.

Dự án có tổng mức đầu tư hơn 42 tỷ đồng từ nguồn ngân sách tỉnh Thừa Thiên Huế 50% và ngân sách TP Đà Nẵng 50%.

Theo ông Hoàng Việt Trung, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, di tích Hải Vân Quan được xây dựng vào năm 1826, là một đồn lũy quân sự trấn thủ tại đỉnh đèo Hải Vân ngay ranh giới giữa tỉnh Thừa Thiên Huế và thành phố Đà Nẵng ngày nay (xưa là ranh giới giữa phủ Thừa Thiên và Quảng Nam).

Hải Vân Quan được xây dựng ở một vị trí hết sức đắc địa, vừa hiểm trở cheo leo, là nơi xung yếu nhất được mệnh danh là "yết hầu" của Kinh đô Huế.

Thành lũy này án ngữ trên con đường Thiên lý độc đạo lưu thông từ Kinh đô Huế đến xứ Quảng Nam và ngược lại.

Tại đây, triều đình nhà Nguyễn đã dựa vào địa thế tự nhiên để xây dựng một thành lũy đặc thù, phát huy cao nhất tính năng quân sự, đó là Hải Vân Quan hùng vĩ.

Công trình gồm các thành tố kiến trúc chính: Vòng tường thành dài khoảng 130m vây quanh con đường thiên lý độc đạo cộng với những bức tường thành kiên cố chắn ngang đến vách núi; cổng lớn phía Nam có 3 chữ "Hải Vân Quan"; cổng lớn phía Bắc có dòng chữ "Thiên Hạ Đệ Nhất Hùng Quan"; một cổng phụ ra vào cho binh lính cùng nhà Trú Sở là nơi cư trú và Võ Khố là nhà kho.

Đặc biệt, toàn bộ đều nằm trên đỉnh cao nhất của đường thiên lý Bắc - Nam.

Trong giai đoạn 1945 - 1975, nhiều hạng mục công trình quân sự được xây dựng thêm ở đây như một số vọng gác, lô cốt nhằm trấn giữ con đường huyết mạch này...

Đặc biệt, trên đỉnh của 2 cổng Hải Vân Quan và Thiên Hạ Đệ Nhất Hùng Quan còn xây thêm những hệ thống pháo đài công sự để quan sát và đặt súng ống.

Di tích Hải Vân Quan được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích Quốc gia vào năm 2017.

Tái hiện “đệ nhất hùng quan” trên đỉnh Hải Vân

Từ những dấu tích còn sót lại, các công trình chứa đựng hồn cốt văn hóa, lịch sử trên đỉnh đèo Hải Vân đã được phục dựng, sống lại hồn cốt "thiên hạ đệ nhất hùng quan" một thời.