Guardian: Nghi ngờ Ấn Độ trở thành “cửa sau” để dầu mỏ Nga vào châu Âu

Trước khi chiến sự Ukraine xảy ra, Ấn Độ nhập khẩu từ Nga lượng dầu mỏ không đáng kể do chi phí vận tải cao. Tuy nhiên, gần đây, lượng dầu mỏ Ấn Độ nhập khẩu từ Nga đã tăng lên đáng kể khi Moscow đưa ra mức giá chiết khấu tới 30%.

Theo hãng tin Guardian, việc Ấn Độ nhập khẩu lượng lớn dầu mỏ rồi xuất khẩu khiến giới chuyên gia phương Tây nghi vấn Ấn Độ có thể trở thành “cửa sau” để dầu mỏ từ Nga vào châu Âu.

Hồi tháng 5, Ấn Độ nhập khẩu 800.000 thùng dầu mỗi ngày từ Nga. Cơ quan xếp hạng tín dụng Fitch dự đoán lượng dầu mỏ nhập khẩu này có thể tăng lên 1 triệu thùng/ngày.

Trong bài viết đăng tải ngày 27/6, tờ Guardian dẫn một sự kiện hồi đầu tháng, một con tàu chở dầu cỡ lớn SCF Primorye mang cờ Liberia đã từ cảng Ust-Luga, Nga cập cảng tại Vadinar, bang Gujarat, Ấn Độ.

Hiện chưa rõ số dầu thô từ Nga được chở bằng tàu SCF Primorye tới cảng Vadinar sẽ được sử dụng tại đâu. Chủ sở hữu nhà máy lọc dầu Vadinar là công ty Nayara Energy của Ấn Độ từ chối đưa ra bình luận về việc vận chuyển hàng hóa hay liệu công ty có vận chuyển dầu mỏ xuất xứ từ Nga tới châu Âu hay không.

Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch (CREA) cho biết, trong tháng 5, 27% lượng dầu mỏ nhập khẩu của nhà máy lọc dầu Jamnagar tại bang Gujarat thuộc công ty Reliance Industries (Ấn Độ) đến từ Nga - tăng 5% so với tháng 4.

Theo CREA, 20% lượng hàng xuất khẩu từ nhà máy lọc dầu Jamnagar được đưa tới kênh Suez, cho thấy số hàng này có thể đang hướng tới châu Âu hoặc Mỹ. Tuy nhiên, không bằng chứng chứng minh trong số hàng xuất khẩu này có dầu mỏ xuất xứ từ Nga.

Ba công ty tinh chế dầu quốc doanh của Ấn Độ là Indian Oil Corp, Hindustan Petroleum và Bharat Petroleum từ chối bình luận về việc liệu các công ty này có đang nhập khẩu dầu mỏ từ Nga hay xuất khẩu dầu mỏ xuất xứ từ Nga tới châu Âu.

Guardian dẫn các nguồn tin cho biết việc theo dõi việc vận chuyển dầu mỏ từ Nga tới châu Âu qua Ấn Độ là rất khó khăn vì khi tàu chở dầu thô từ các quốc gia khác nhau cùng cập cảng, các tàu này sẽ dễ dàng hòa lẫn vào nhau và khó theo dõi.

Nguồn tin của Guardian cũng cho rằng các đơn vị vận chuyển có thể sử dụng một số chiến thuật để che giấu nguồn gốc dầu thô đến từ Nga.

Một lựa chọn là thanh toán bằng tiền tệ của Trung Quốc thay vì loại tiền tệ tiêu chuẩn dùng để thanh toán trong ngành là USD. Kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine, lượng giao dịch thương mại bằng Nhân dân tệ - Ruble đã tăng 1.067%.

Việc chuyển dầu từ tàu sang tàu cũng gia tăng trong thời gian qua, cho thấy có thể dầu đang được chuyển từ tàu mang cờ Nga sang các tàu khác.

Một lượng lớn tàu đã tắt hệ thống nhận dạng tự động, khiến việc theo dõi hoạt động của các tàu này thêm khó khăn.

Lựa chọn thứ 3 để che giấu việc trao đổi dầu mỏ xuất xứ từ Nga là đổi dầu lấy các sản phẩm khác như vàng, lương thực hay vũ khí.

Ông Ajay Parmar, một nhà phân tích thị trường dầu mỏ, cho rằng một quốc gia hoặc một công ty dầu mỏ có thể thực hiện rất dễ dàng nếu muốn che giấu nguồn gốc các sản phẩm dầu mỏ hoặc dầu thô.

Nhà phân tích Craig Howie thuộc công ty Shore Capital cho rằng các nhà máy lọc dầu Ấn Độ đang mua lượng đáng kể dầu thô giá chiết khấu từ Nga và xuất khẩu lại một phần dầu mỏ tinh luyện ra ngoài Ấn Độ.

Trước nghi ngờ trên, Alan Gelder, phó chủ tịch Tập đoàn tư vấn và nghiên cứu Wood Mackenzie, chuyên về các thị trường dầu mỏ, hóa chất và lọc dầu cho rằng, Ấn Độ - đất nước 1,4 tỷ dân - có lý do để tìm kiếm nguồn cung nhiên liệu giá rẻ. Nhưng đó là một trò chơi chính trị nguy hiểm bởi nếu tham gia quá nhiều, Ấn Độ sẽ rơi vào thế khó khi phương Tây tăng cường trừng phạt Nga.

Đình công liên tiếp, hoạt động đi lại ở nhiều nước châu Âu gián đoạn