Hà Nội sẽ tổ chức nhiều làn đường ưu tiên xe buýt

Kế hoạch nhân rộng làn đường riêng cho xe buýt bị nhiều chuyên gia cảnh báo, với diện tích mặt đường trung bình từ 6-11m như hiện tại, xe buýt rất dễ “lụt” trong làn ưu tiên của mình, gây ùn tắc không khác gì tuyến buýt nhanh BRT hiện tại.

Nhiều xe buýt “bỏ chuyến quay đầu” vì ùn tắc

Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung vừa ký ban hành kế hoạch thực hiện các giải pháp cụ thể để hoàn thành chỉ tiêu tỷ lệ vận chuyển hành khách công cộng vào năm 2020. Đáng chú ý, tới đây TP Hà Nội sẽ nghiên cứu tổ chức các làn đường ưu tiên cho xe buýt trên một số tuyến trục chính đủ điều kiện như: Nguyễn Trãi - Trần Phú (Hà Đông) đoạn từ Ngã tư Sở đến cầu Trắng (Hà Đông) dài 5km; Pháp Vân - Giải Phóng - Đại Cồ Việt 4,7km; Tuyến đường Nguyễn Văn Cừ - Ngô Gia Tự 5,9km; đường Phạm Hùng - Khuất Duy Tiến - Linh Đàm 9,6km...

Trao đổi với Báo Giao thông, ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông đô thị Hà Nội cho rằng, ngoài BRT được bố trí làn đường riêng, tất cả các tuyến buýt còn lại ở Hà Nội đều phải sử dụng chung với các phương tiện khác. “Càng chậm, xe buýt càng không đáp ứng được yêu cầu về thời gian di chuyển, khiến người dân, hành khách dần chuyển sang sử dụng loại hình phương tiện khác”, ông Hải nói và cho biết, việc tổ chức làn đường ưu tiên cho xe buýt còn cần phải khảo sát kỹ lưỡng, tính toán mọi yếu tố, điều kiện.

Cũng theo ông Hải, thống kê của Trung tâm Quản lý và điều hành Giao thông đô thị Hà Nội trong năm 2018, có đến 180 nghìn lượt xe buýt bỏ chuyến, quay đầu hoặc buộc phải điều chỉnh lộ trình do tắc đường, chiếm 3,5% khối lượng phục vụ. “Nếu không có làn đường ưu tiên, buýt sẽ tiếp tục sa lầy giữa hàng triệu xe cá nhân, ảnh hưởng trực tiếp tới mục tiêu đáp ứng 20-25% nhu cầu đi lại của người dân đến năm 2020 mà Hà Nội đặt ra”, ông Hải khẳng định.

Ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở GTVT Hà Nội cho rằng, việc mở làn ưu tiên đang được đơn vị nghiên cứu, chưa triển khai. “Người dân chưa mặn mà với xe buýt bởi tốc độ xe buýt đang di chuyển khá chậm, thường xuyên bị ùn tắc. Khi có làn đường ưu tiên, có thể di chuyển tốc độ nhanh, hấp dẫn hành khách và từng bước thu hút người dân sử dụng phương tiện giao thông công cộng hơn”, ông Viện khẳng định.

Muốn chia làn ưu tiên cho xe buýt, mặt đường cần rộng 25 - 30m

Dù Hà Nội muốn tổ chức nhiều đường ưu tiên cho xe buýt, tuy nhiên, ghi nhận của PV Báo Giao thông, tuyến buýt nhanh BRT hiện có làn đường riêng, song tình trạng ùn tắc vẫn rất phổ biến. Giờ cao điểm, có hàng trăm phương tiện bủa vây, lấn làn BRT, khiến tốc độ di chuyển của buýt nhanh liên tục bị chậm lại thậm chí “lụt” trong giờ cao điểm. Trong khi đó, CSGT rất ít khi xử phạt, gây ra tình trạng nhờn luật.

Còn tại các tuyến đường Hà Nội dự định mở làn ưu tiên, ghi nhận của PV trên đường Nguyễn Trãi, Giải Phóng, Phạm Hùng, Khuất Duy Tiến… đều đang có mật độ phương tiện dày đặc, thường xuyên xảy ra ùn tắc. Dù đường Nguyễn Trãi có chiều rộng khoảng 15m, nhưng giờ cao điểm liên tục quá tải. Nhiều nơi xảy ra ùn tắc, điển hình tại các đoạn: Gần cầu vượt Ngã tư Sở. Đặc biệt, khu vực ngã tư Khuất Duy Tiến hai bên là hầm chui, diện tích còn lại cho lòng đường, mỗi bên chỉ khoảng 8m. Nếu mở làn ưu tiên thì đoạn đường mỗi bên đường sẽ bị bó hẹp, các phương tiệc khác lưu thông khó khăn hơn.

Trao đổi với Báo Giao thông, TS. KTS. Ngô Trung Hải, Tổng thư ký Hiệp hội Đô thị Việt Nam cho rằng, Hà Nội phải rút kinh nghiệm từ bài học xây dựng làn đường dành riêng cho xe buýt nhanh BRT. Thực tế, BRT Hà Nội sau khi đi vào hoạt động đã khiến cho nhiều cung đường bị ách tắc giao thông nghiêm trọng vào những giờ cao điểm trên đường Lê Văn Lương - Tố Hữu kéo dài.

Theo ông Ngô Trung Hải, hiện giờ cao điểm các phương tiện vẫn lưu thông trong làn BRT, Hà Nội chưa thể xử lý được do các tuyến đường trên không còn đường để di chuyển, xe buýt nhanh BRT giờ cao điểm vẫn lưu thông chung, thậm chí phải nhường các phương tiện khác trên làn đường của mình.

Thạc sỹ Đinh Thị Thanh Bình, giảng viên Khoa Kinh tế vận tải, Đại học GTVT cho rằng, làn ưu tiên cho xe buýt là chủ trương đúng. Tuy nhiên, với điều kiện hạ tầng và mật độ phương tiện hiện tại của Hà Nội sẽ khó thực hiện. Bên cạnh đó, không thể thiết lập một đoạn đường ưu tiên riêng lẻ mà phát huy được tác dụng; phải tạo thành chuỗi liên kết đồng bộ, liên hoàn.

“50-60% các tuyến đường của Thủ đô có mặt cắt từ 6-11m. Trong khi đó, mặt đường phù hợp để mở làn riêng từ 25-30m trở lên. Nếu học tập nước ngoài, cơ quan chức năng cũng phải tính xem đường của họ rộng bao nhiêu, như thế nào mới mở làn ưu tiên”, TS. Bình cho biết.

Giám đốc Sở đi xe buýt, chỉ đạo làm nhanh đường ưu tiên