Khó khăn do Mỹ cấm vận: Xe máy điện Trung Quốc bùng nổ ở Cuba

Tại Cuba, những chiếc xe máy điện cao cấp xuất xứ từ Trung Quốc có giá từ 1.800 USD (khoảng 41 triệu VNĐ) đến 2.300 USD (53 triệu VNĐ) trong khi một chiếc xe máy chạy bằng xăng có giá cao hơn gấp 6 lần.

Nở rộ xe điện

Cuba vốn nổi tiếng vì những dòng ô tô Mỹ cổ điển mà người dân ở đây rất yêu quý gìn giữ hàng chục năm dù chúng đã không còn được sản xuất nữa. Tuy nhiên, giao thông đô thị trên hòn đảo này đang thay đổi từng ngày.

Len lỏi giữa những chiếc ô tô cổ điển là những chiếc xe máy điện xuất xứ từ Trung Quốc. Đây chính là cảnh tượng đang dần trở nên quen thuộc ở Thủ đô Cuba, hay nói cách khác đây là giải pháp mới cho người dân xứ sở xì gà trong bối cảnh đang phải chật vật đối phó với tình trạng thiếu hụt nhiên liệu vì lệnh trừng phạt hạn chế nhập khẩu dầu mỏ của Mỹ.

Với tốc độ tối đa khoảng 50km/h, dòng xe này lần đầu tiên được cấp phép nhập khẩu vào Cuba từ năm 2013 và được gọi tại Cuba là “motorinas”. Từ đó đến nay, số lượng xe điện xuất hiện trên đường ngày càng nhiều, nhất là khi Cuba đối mặt tình trạng thiếu hụt nhiên liệu nghiêm trọng.

Cuba rơi vào tình trạng khủng hoảng nhiên liệu từ tháng 9 năm nay sau khi Washington áp đặt lệnh cấm vận chuyển nhiên liệu từ Venezuela - đất nước có mối quan hệ đồng minh hàng đầu với Cuba.

Trong tháng 9, Havana phải cố gắng xoay sở chỉ với 30% nguồn cung nhiên liệu thường xuyên và mức độ này đến nay vẫn chưa khôi phục, thậm chí được đự đoán sẽ không thể đạt tới 80% nguồn cung thường xuyên trong tháng này.

Trong khi đó, hệ thống giao thông công cộng của Cuba ngày một xuống cấp, Chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel đã kêu gọi các tài xế tự nguyện chở khách. Và chủ của những chiếc “motorina” đã hưởng ứng, tạo thành dịch vụ giao thông cộng đồng chưa từng có.

Tại một giờ cao điểm ở thủ đô Havana, Cuba, một dòng người xếp hàng chờ tại bến xe buýt dài dằng dặc. Sau đó, bất ngờ có một đoàn xe máy điện khoảng 50 chiếc xuất hiện, bấm còi. Rất nhanh chóng, dòng người đang chờ chia nhau, ngồi lên đằng sau những chiếc xe điện và họ được các tài xế motorina phục vụ miễn phí.

“Chúng tôi tự nguyện làm việc này như một dịch vụ cộng đồng. Mọi việc diễn ra rất suôn sẻ và cánh lái xe như tôi vô cùng hạnh phúc”, anh Javier Capote, 33 tuổi, một trong những tài xế motorina cho biết. “Tôi thực sự thích ý tưởng này, nó hỗ trợ tôi rất nhiều trong bối cảnh kinh tế hiện nay”, một vị khách ngồi trên xe điện chia sẻ.

Ước tính có 210.000 xe máy điện hiện đang được sử dụng tại Cuba. Con số đó dự kiến sẽ tăng sau khi Chính phủ Cuba ra quy định mức giá tối đa là 1.700 USD từ cuối tháng 10 vừa rồi.

Những người khác kiếm sống nhờ dịch vụ xe máy rất hài lòng trước động thái đó khi nó sẽ giúp giá dịch vụ giảm mạnh. “Đó là ý tưởng rất tốt đối với những người lái xe như chúng tôi”, ông Enrique Alfonso, 47 tuổi nói. Ông nhớ lại cuộc khủng hoảng kinh tế Cuba những năm 90 sau khi Liên Xô dừng xuất khẩu hàng hóa rẻ tới Cuba.

“Từng có kỷ nguyên xe đạp giá rẻ Trung Quốc và nay là thời đại xe điện giá rẻ Trung Quốc”, ông Alfonso nói và cho biết: “Trước tình cảnh hiện nay mà Cuba đang trải qua, xe máy điện quả thực là lựa chọn có thể chấp nhận đối với rất nhiều người”.

Quy định lái xe điện phải có bằng lái

Sự nở rộ của xe điện cũng trùng khớp với cuộc cách mạng điện tử tại Cuba khi kết nối Internet 3G tiêu chuẩn có sẵn tại nước này từ năm ngoái, nên những người cung cấp dịch vụ xe điện miễn phí cũng dễ dàng kết nối với nhau hơn.

Nhờ 3G, nhóm các tài xế tình nguyện này thành lập một cộng đồng được gọi là Câu lạc bộ xe điện tại Cuba với hơn 80 thành viên. Ban đầu câu lạc bộ này chỉ là tập hợp của những người muốn chia sẻ xe điện và an toàn đường bộ nhưng nay đã phát triển thành một câu lạc bộ vì mục đích xã hội và môi trường. Câu lạc bộ này cùng với câu lạc bộ Eracing đều tham gia vào hoạt động hỗ trợ những hành khách bị ảnh hưởng vì thiếu hụt nhiên liệu.

Tuy vậy, xe điện vẫn đối mặt với phản ứng trái chiều từ một bộ phận người dân vì đây được cho là nguyên nhân khiến số vụ tai nạn tăng lên tại Cuba.

Giới chức cho biết, 1/3 trong số 7.000 vụ tai nạn ghi nhận đến thời điểm này của năm 2019 có liên quan tới xe điện. Để cải thiện tình trạng này, giới chức Cuba bắt buộc người điều khiển xe điện phải có bằng lái và đăng ký phương tiện.

Bị cắt trợ cấp, 80% hãng xe điện Trung Quốc sẽ phá sản?