Ký ức về vị tướng tài ba Đồng Sỹ Nguyên trong lòng người dân Hà Tĩnh

Tin liên quan

Tướng Đồng Sỹ Nguyên và ân tình với ngành GTVT

Những ngày này, tại Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Sở Chỉ huy Tiền phương Tổng cục Hậu cần, Bộ Tư lệnh Đoàn 559, tại thôn 7, xã Hương Đô, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh tấp nập người dân, cán bộ đến dâng hoa, thắp hương tưởng nhớ vị tướng tài ba Đồng Sỹ Nguyên.

Thời điểm tháng 6/1966, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ vào giai đoạn ác liệt, Bộ Tư lệnh Đoàn 559 và Đoàn 500 đã quyết định chuyển Sở Chỉ huy Tiền phương từ huyện Minh Hóa, Quảng Bình về xã Hương Đô của huyện Hương Khê.

Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên được điều động về làm Phó chủ nhiệm kiêm Tư lệnh Tiền phương Tổng cục Hậu cần.

Trong ký ức của ông Ngô Đăng Nghĩa (78 tuổi, xã Hương Đô) - thời điểm đó là cán bộ Đoàn thanh niên xã, thời đó khu vực xóm 7, xã Hương Đô rừng cây rậm rạp. Để có diện tích thành lập Sở chỉ huy, nhân dân Hương Đô đã nhường 20 ngôi nhà và rất nhiều vườn tược…

"Lúc bấy giờ, Sở chỉ huy đóng tại nhà ông Nguyễn Văn Nhuệ và bà Đinh Thị Khánh. Ngôi nhà 3 gian, bằng gỗ, lợp tranh, vách phên nứa... Sau những ngày làm việc vất vả, Trung tướng thường lui về nghỉ tại đây.

Căn nhà rất đơn sơ, chỉ có chiếc chõng tre và bộ bàn ghế gỗ nhưng lại có hệ thống đường hầm dẫn đến mọi cơ sở tác chiến.

Trung tướng rất hòa đồng giản dị, những lúc rảnh rỗi, ông thường hỏi chuyện nhân dân trong vùng về đời sống, công việc. Giường ngủ của ông chỉ là cái chõng tre. Những lúc họp chỉ huy, ông từ căn nhà này đi theo đường hầm là đến khu hầm chỉ huy", ông Nghĩa nhớ lại.

Cũng theo lời kể của ông Nghĩa, bộ phận hậu cần phục vụ cơ quan Bộ Tư lệnh đặt tại nhà ông Ngô Hạp và bà Nguyễn Thị Minh. Bộ phận thông tin liên lạc đặt tại nhà bà Nguyễn Thị Nhỏ. Còn hội trường hội họp và sinh hoạt văn nghệ của bộ đội được đặt tại gia đình ông Hoàng Văn Học, có hầm hào trú ẩn, xung quanh có đắp bờ lũy.

Tại khu vườn nhà bà Nguyễn Thị Hoàn, chúng tôi mới biết có hệ thống hầm chỉ huy và nơi làm việc rất an toàn của tướng Nguyên. Bà Hoàn kể thời còn nhỏ, mỗi lần tướng Nguyên đến họp đều cầm trên tay hai cái kẹo để phát cho hai chị em bà.

"Nhận kẹo của Trung tướng, chị em mừng lắm. Tôi nhớ ngày Tết, cha mẹ tôi làm mâm cơm mời Trung tướng và một số cán bộ chỉ huy đến dùng bữa. Thấy Trung tướng và mọi người vui vẻ ăn, khen ngon, bố mẹ tôi mừng lắm", bà Hoàn bùi ngùi nhớ lại.

Thời gian đảm nhiệm cương vị Phó chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần, Chủ nhiệm Tổng cục Hầu cần tiền phương, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên phụ trách 4 binh trạm vận tải từ nam sông Lam vào đến đặc khu Vĩnh Linh, tổ chức tiếp nhận hàng và bộ đội hành quân từ hậu phương miền Bắc vào để giao cho Đoàn 559.

Ông nhận định, đặt Sở chỉ huy tại xã Hương Đô là để chủ động giành yếu tố bất ngờ đối với quân địch.

Quá trình tiếp tế lương thảo cho chiến trường miền Nam, ông đã chỉ đạo chiến dịch "đá hóa" mặt đường đồng loạt. Đó là lợi dụng ban ngày trời mưa phùn để vận chuyển quân lương vào miền Nam.

Trung tướng nhận định chỉ một ngày xe chạy ban ngày sẽ bằng cả tuần xe chạy ban đêm. Người đảm nhiệm "mệnh lệnh" này phải có tinh thần dũng cảm, quyết tâm cao…

Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên: Vị Bộ trưởng dám làm, dám chịu trách nhiệm