Nguy cơ vỡ đập thủy điện do kẹt van xả lũ: Cần xem lại thiết kế kỹ thuật

Trước sự cố kẹt van xả dẫn tới nguy cơ lớn vỡ đập thủy điện Đắk Kar (xã Hưng Bình và Đắk Ru, huyện Đắk R’lấp, tỉnh Đắk Nông), trao đổi với PV Báo Giao thông, kỹ sư thủy công Nguyễn Tài Sơn, chuyên gia trong lĩnh vực tư vấn, thiết kế xây dựng các công trình thủy điện, cho biết: Nguyên nhân vỡ đập do kẹt van xả lũ khá bất thường. Theo ông Sơn, từ trước tới nay hiện tượng này chỉ xảy ra đối với hai đập chứa với quy mô nhỏ song cũng gây thiệt hại cho vùng hạ du.

Cụ thể, trong một đợt mưa lớn hồi tháng 10 năm 2010, Thủy điện Hố Hô nằm ở thượng nguồn sông Ngàn Sâu (Tuyên Hóa, Quảng Bình), với dung tích chứa 38 triệu m3, đã không thể xả lũ do cửa van bị kẹt vì mất điện. Hậu quả khiến mực nước trong hồ cao hơn 2m so với đỉnh đập (+72 m), gây sạt lở nhà máy và gây ngập lụt trên diện rộng ở hạ du. Tiếp theo, năm 2014, đập thủy lợi Đầm Hà Động (Quảng Lợi, Đầm Hà, Quảng Ninh) cũng bị vỡ bởi kẹt van xả lũ, gây ngập nước trên diện rộng toàn thị trấn Đầm Hà.

“Các đập thủy điện và thủy lợi đều phải được thiết kế với hai cơ chế mở van xả. Thông thường sẽ có hệ thống điều khiển tự động. Trong trường hợp mất điện, có thể được thay thế bởi nguồn dự phòng. Nếu nguồn dự phòng cũng mất thì có thể mở thủ công. Do đó, cần phải xem lại thiết kế kỹ thuật và quan sát thực địa mới biết được nguyên nhân vì sao lại không thể mở van xả lũ ”, ông Sơn nhận định.

Trưa 9/8, trả lời Báo Giao thông, ông Lê Viết Thuận, Chánh văn phòng Ban chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Đắk Nông cho biết: “Trước nguy cơ lo lắng vỡ đập thủy điện Đắk Kar (xã Hưng Bình và Đắk Ru, huyện Đắk R’lấp), chính quyền địa phương hai tỉnh Đắk Nông và Bình Phước đã di dời trên 5.000 người, tài sản đến nơi an toàn. Trong đó, tỉnh Bình Phước hơn 5.000 người; Đắk Nông di dời hơn 200 hộ dân, chủ yếu là các ngôi nhà rẫy. “Đến thời điểm này, sự cố kẹt van xả trên công trường thủy điện Đắk Kar vẫn chưa khắc phục được. Hiện tại nước đang được xả qua đường ống áp lực. Chiều nay, chờ mực nước rút để tiếp tục khắc phục van xả. Các đơn vị đã có phương án khoan lỗ chờ, nếu trường hợp xấu xảy ra sẽ nổ mìn để xả lũ”, ông Thuận nói.

Nguy cơ vỡ thủy điện Đắk Kar: Sẵn sàng phương án nổ mìn để xả lũ