Nhà thầu cao tốc vẫn gặp khó vì vướng mặt bằng

Phát sinh chi phí, hụt mũi thi công

Bước sang tháng thứ năm kể từ ngày khởi công dự án (tháng 1/2023), công trường gói thầu XL1 dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Vạn Ninh - Cam Lộ vẫn rộn ràng tiếng máy móc.

Đại diện liên danh gói thầu thuộc Tập đoàn Cienco4 cho biết, tính đến nay, trên toàn gói thầu, 20 mũi thi công đang được tổ chức. Sản lượng thi công đạt trên 70 tỷ đồng, tiến độ cơ bản đáp ứng kế hoạch.

Trong tổng số hơn 30km mặt bằng gói thầu, các đơn vị thi công đã được bàn giao hơn 23km (đạt 77%). Tuy nhiên, công địa có thể huy động máy móc triển khai chỉ đạt khoảng 66% (20km).

Theo một lãnh đạo Tập đoàn Trường Thịnh (đơn vị đứng đầu liên danh nhà thầu), thời điểm hiện tại, diện tích mặt bằng địa phương đã bàn giao cho toàn dự án mới đạt khoảng 50%.

Riêng trên địa phận tỉnh Quảng Bình, mới đạt khoảng 15/33km (gần 46%). Trong số này, còn tới 11 vị trí vướng mộ chưa di dời, đất bàn giao xen kẹt đất ở và đất nông nghiệp; 8 đoạn có chiều dài nhỏ hơn 100m không thể tổ chức thi công.

“Mặt bằng “xôi đỗ”, đường công vụ đứt đoạn, nơi đào cách xa nơi đắp, việc cân đối đào đắp nội bộ trên tuyến gặp rất nhiều khó khăn. Chi phí phát sinh là khá lớn”, lãnh đạo Tập đoàn Trường Thịnh chia sẻ.

Đảm nhận thi công gói thầu XL2 dự án đoạn Bùng - Vạn Ninh, ông Vũ Đức Nhận, Phó tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư và Xây dựng giao thông Phương Thành cho biết, trên tổng số gần 25km chiều dài tuyến, mặt bằng còn vướng chưa triển khai thi công được là gần 8,3km (chiếm hơn 35%).

Khó khăn nhất là các đoạn tại thị xã Ba Đồn. Trong đó, đoạn tuyến 1,6km tại xã Quảng Sơn chưa được giải quyết do chênh lệch đất lúa. Đoạn tuyến này có 4 cầu: Quảng Sơn 1, Quảng Sơn 2, Quảng Sơn 3, Quảng Sơn 4 và xử lý nền đất yếu đang rất chậm.

Tương tự là đoạn tuyến qua huyện Quảng Trạch (tổng chiều dài 5,7km) hiện nay mặt bằng xôi đỗ rất nhiều, không có công địa thi công tiếp.

Tại khu vực ĐBSCL, vướng mắc mặt bằng cũng đang là nguyên nhân ảnh hưởng lớn đến tiến độ thi công, sản lượng giải ngân của hai dự án thành phần đoạn Cần Thơ - Cà Mau.

Theo ông Lê Đức Tuân, Phó giám đốc Ban QLDA Mỹ Thuận, hiện tại, dự án Cần Thơ - Hậu Giang đã được địa phương bàn giao 36,16/37,65km và 2,84/9,252km tuyến nối; Dự án Hậu Giang - Cà Mau bàn giao được 67,2/73,2km tuyến cao tốc và 6,5/16,6km tuyến nối.

Lo ngại nhất hiện nay là mặt bằng vướng, các vị trí cầu đã có mặt bằng sạch không có đường tiếp cận để huy động thiết bị, máy móc vào triển khai.

Đến nay, tổng sản lượng thi công dự án Cần Thơ - Hậu Giang mới đạt hơn 170 tỷ đồng (2,25% so với giá trị hợp đồng) so với kế hoạch hơn 404 tỷ đồng (5,36%). Dự án Hậu Giang - Cà Mau chỉ đạt sản lượng 131 tỷ đồng (đạt 1,06% giá trị hợp đồng) so với kế hoạch 351 tỷ đồng (đạt 2,85%).

Ưu tiên GPMB các vị trí trọng yếu trong tháng 5

Theo lãnh đạo Cục Quản lý đầu tư xây dựng, Bộ GTVT, tính đến tháng 3/2023, tổng diện tích mặt bằng sạch các địa phương bàn giao cho dự án mới chỉ đạt 58%.

Tuy nhiên, sau khi Bộ trưởng Bộ GTVT làm việc trực tiếp với lãnh đạo các địa phương để tháo gỡ vướng mắc, hiện các địa phương đã bàn giao thêm được khoảng 50km, nâng khối lượng mặt bằng sạch có thể tổ chức thi công lên 65% (tương đương hơn 473km) trên tổng số 81% diện tích mặt bằng đã bàn giao (tương đương hơn 592km).

Trong số 12 dự án thành phần đang triển khai, duy nhất chỉ có dự án Bãi Vọt - Hàm Nghi không vướng mắc mặt bằng.

Đối với các đoạn còn lại, đoạn Hàm Nghi - Vũng Áng đã bàn giao gần 45km (đạt hơn 82,5%), các nhà thầu mới tiếp cận để thi công được đối với gói thầu số 11-XL khoảng 16,8/26,7km; gói thầu số 12-XL khoảng 12km.

Đoạn Vũng Áng - Bùng đã bàn giao gần 44km (đạt gần 79%), các nhà thầu mới tiếp cận để thi công được khoảng 31,5km.

Đoạn Bùng - Vạn Ninh đã bàn giao gần 38,6km (đạt gần 79%), tiếp cận thi công được hơn 30km.

Đoạn Vạn Ninh - Cam Lộ bàn giao được khoảng 45km (đạt gần 69%), tiếp cận thi công được hơn 29km.

Đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đã bàn giao gần 72km (đạt 82%), tiếp cận thi công được hơn 50km. Đoạn Hoài Nhơn - Quy Nhơn đã bàn giao hơn 58km (đạt 83%), tiếp cận thi công được hơn 45km. Đoạn Quy Nhơn - Chí Thạnh đã bàn giao gần 50km (đạt 80%), tiếp cận thi công được hơn 35km.

Đoạn Chí Thạnh - Vân Phong đã bàn giao gần 43km (đạt gần 89%), tiếp cận để thi công được hơn 26km. Đoạn Vân Phong - Nha Trang đã bàn giao được hơn 60km (đạt 72%), tiếp cận thi công được hơn 53km.

Trên tổng diện tích mặt bằng đã được các địa phương bàn giao, các vị trí còn lại chưa thể thi công chủ yếu do 3 lý do chính: Chưa có đường tiếp cận thi công; Mặt bằng nhận được chưa liên tục; Chưa di dời công trình hạ tầng kỹ thuật.

Đại diện Cục Quản lý đầu tư xây dựng cho biết, thực hiện chỉ đạo của Bộ GTVT, các Ban QLDA đã có văn bản gửi địa phương về các vướng mắc chưa được giải quyết trong phạm vi đã bàn giao mặt bằng.

Bộ GTVT đã có văn bản đề nghị các địa phương đẩy nhanh tiến độ GPMB, tái định cư, bàn giao toàn bộ mặt bằng thi công dự án trong tháng 6/2023 theo yêu cầu của Chính phủ.

Đối với các khu vực đã bàn giao mặt bằng nhưng còn vướng mắc chưa thể thi công, các địa phương cần tăng cường lực lượng để đẩy nhanh tiến độ chi trả, đền bù; tập trung giải quyết các khiếu nại của người dân về giá đền bù; ưu tiên GPMB đường tiếp cận, đường công vụ, các vị trí xen kẹt, “xôi đỗ”... để các nhà thầu có đủ công địa thi công.

Tại các vị trí chưa bàn giao mặt bằng, trong tháng 5/2023 ưu tiên thực hiện GPMB các vị trí có đường công vụ, đường tiếp cận công trường, các vị trí đào đất, phá đá để sử dụng làm vật liệu đắp nền đường, phạm vi xử lý nền đất yếu, vị trí thi công cầu, hầm.

Cao tốc Bắc-Nam qua Nghệ An vẫn vướng mặt bằng, trách nhiệm thuộc về ai?