Những điều kiêng kỵ bạn nên biết để năm mới may mắn

Đầu năm, người Việt thường kiêng quét nhà, cho lửa, cho nước, đi vay cũng như cho vay...

Kiêng quét nhà

Trước Tết các gia đình đều quét dọn nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng nên vào ngày Tết không cần dọn dẹp nữa. Những ngày đầu năm, các gia đình đều kiêng quét nhà bởi theo quan niệm nếu quét nhà là sẽ hất tài lộc ra khỏi cửa, cả năm gia đình sẽ nghèo túng, khánh kiệt, thần tài sẽ đi mất, tiền bạc không đến được với gia đình.

Kiêng đổ rác ngày mùng 1

Phong tục này xuất phát từ câu chuyện của người Trung Quốc. Truyện kể rằng ngày xưa có một người lái buôn được Thủy thần tặng một nàng hầu tên là Như Nguyệt. Kể từ khi có nàng hầu này về nhà, ông ta bỗng trở nên giàu có.

Đến một năm, đúng ngày mùng Một Tết, Như Nguyệt mắc lỗi, bị ông chủ đánh đập, mắng nhiếc thậm tệ nên nàng tủi thân, biến vào đống rác. Người lái buôn không biết, mang rác đổ đi. Từ đấy, ông ta trở lại nghèo khó. Nên người Việt Nam quan niệm nếu đổ rác ngày mồng Một thì cũng hết tài lộc của gia đình.

Người có tang không nên xông nhàXuất phát từ phong tục xông nhà, xông đất đầu năm, người đầu tiên bước vào nhà ai trong ngày mùng 1 tết chính là người quyết định đem lại sự may mắn hoặc xui xẻo cho gia đình ấy trong cả năm.Vì vậy, những người “nặng vía”, không hợp tuổi với gia chủ đừng nên đến xông nhà ngày đầu năm. Người có tang không nên xông đất nhà người khác để tránh xui xẻo.

Kiêng mặc quần áo màu trắng đen

Với người Việt Nam, màu đen- trắng tượng trưng cho sự tang tóc nên vào ngày Tết thường tránh mặc quần áo nhiều màu đen hoặc trắng. Những ngày Tết, mọi người thường mặc quần áo nhiều màu sắc, tươi trẻ để mong muốn một năm mới may mắn, vui vẻ.

Người có tang không nên xông nhà

Xuất phát từ phong tục xông nhà, xông đất đầu năm, người đầu tiên bước vào nhà ai trong ngày mùng 1 tết chính là người quyết định đem lại sự may mắn hoặc xui xẻo cho gia đình ấy trong cả năm.

Vì vậy, những người “nặng vía”, không hợp tuổi với gia chủ đừng nên đến xông nhà ngày đầu năm. Người có tang không nên xông đất nhà người khác để tránh xui xẻo.

Không xuất hành ngày mùng 5

Ngày mồng Năm là ngày nguyệt kị, người Việt thường không xuất hành đầu năm vào ngày này. Dân gian có câu “mùng năm, mười bốn, hai ba; đi chơi còn lỗ nữa là đi buôn”, người Việt tin rằng mùng 5 không thích hợp cho các cuộc du xuân lấy lộc.

Kiêng cãi vã, mắng mỏ nhau

Đây là những việc tạo ra sự ồn ào, hỗn loạn và đem lại nỗi buồn cho người khác. Một điều nữa cần nói đến là trong ngày Tết mọi người đặc biệt quan tâm đến cách ứng xử với hàng xóm láng giềng, bạn bè và người thân trong gia đình.

Ai cũng tỏ ra vui vẻ, hồ hởi thân tình trong không khí ấm áp của mùa xuân và sợ to tiếng, xô xát thì quanh năm sẽ bị xui xẻo. Do đó, khi Tết đến, mọi người trò chuyện và chơi đùa với nhau trong không gian thân mật, hòa nhã, cùng chia sẻ niềm vui và chúc nhau một năm mới an khang, thịnh vượng, may mắn. Trong mỗi gia đình, những người thân cũng tránh việc gây bất hòa, to tiếng vì sẽ gây xui xẻo và đen đủi cả năm đó.

Kiêng vay mượn, trả nợ ngày đầu năm

Đi vay đầu năm được cho là sẽ túng thiếu cả năm, còn cho vay sẽ khiến tiền bạc phân tán, nên người ta có xu hướng kiêng đi vay, cho vay cũng như đòi nợ đầu năm. Ngay cả trong công việc, người ta cũng có xu hướng tránh giục, đòi người khác phải hoàn thành vì cho rằng sẽ không may mắn.

Kiêng cho nước, lửa

Ngày mùng 1 Tết người ta rất kỵ người khác đến xin lửa nhà mình, vì quan niệm lửa có màu đỏ, màu mang lại may mắn đầu năm mới. Cho lửa là cho đi cái đỏ, cái may mắn trong năm mới sẽ khiến gia đình không giữ được tiền bạc, trong nhà sẽ gặp nhiều điều xui rủi, ra đường hay gặp tai vạ..

Ngoài ra, cũng kiêng cho nước đầu năm vì nước vốn được ví như nguồn tài lộc trong câu chúc: “Tiền vào như nước”. Thường thì trước khi bước sang năm mới, ở nông thôn nhà nào cũng lo đổ đầy nước vào bể, vào chum hoặc vại. Từ trong tâm thức người ta tin rằng, năm mới đến sẽ đem theo của cải nhiều như nước.

Kiêng làm vỡ các đồ vật

Ông bà ta quan niệm, từ vỡ, bể là những từ tạo nên sự chia cắt, đứt lìa từ những vật dụng trong nhà cho đến các mối quan hệ trong gia đình và xã hội. Đó thật sự là những điều không tốt và không ai mong muốn xảy ra trong đầu năm mới.

Do đó, người già thường khuyên con cháu trong những ngày này phải cẩn thận, không được đánh vỡ bát đĩa, ấm chén…sẽ khiến gia đình chia rẽ, bất hòa.

Ngoài ra người Việt còn kiêng ăn thịt chó, cá mè, vịt, cá chuối, mở tủ..vì người ta cho rằng đó là những thứ sẽ không đem lại may mắn cho họ trong năm mới.

(Ảnh minh hoạ)

Kiêng tắm rửa, gội đầu

Ở nhiều nơi, trong dịp Tết thường kiêng tắm rửa, gội đầu trong ngày Tết bởi e ngại thần tướng hao mòn, kiến thức, tài năng cùng phúc lành đã có trong năm cũ bị trôi sạch. Cũng kiêng giặt giũ vào mồng một Tết vì nó ứng với ngày thủy bá, vị thần của sự sinh sôi, thịnh vượng, việc xả đi nhiều nước sẽ làm tổn phúc lộc.

Một số kiêng kỵ khác

Ngoài ra, trong dân gian cũng truyền lại những kiêng kỵ khác như kiêng ăn thịt chó, mực, cá mè, thịt vịt… đầu năm vì quan niệm đây là những động vật, thực vận gắn liền với điều không may. Một số nơi kiêng để cối xay trống, nồi cơm trống,... vì cho rằng không may mắn, thiếu ăn.

Khi đến nhà chơi Tết, kiêng từ chối khi chủ nhà mời uống rượu, ăn bánh dù bạn đang no, hoặc không thích ăn. Tuy vậy cũng đừng quá miễn cưỡng, nếu chủ nhà mời ăn cỗ hay uống rượu mà bạn thấy không thích hợp thì cũng nên tìm lý do từ chối khéo.

Về cơ bản, những kiêng kỵ trong quan niệm dân gian này tuy khá phổ biến nhưng chỉ để tham khảo, không cần quá máy móc áp dụng.

Tết xưa chưa mất và những câu chuyện cảm động