Thứ trưởng Bộ TN&MT: Không để giá đất tăng sốc

Địa phương cần xem xét đầy đủ tác động của việc tăng giá đất

Thông tin với PV Báo Giao thông về nội dung này, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Lê Minh Ngân cho biết, một trong những nội dung mang tính đột phá của Luật Đất đai 2024 là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính, phát huy vai trò, trách nhiệm, tính chủ động của chính quyền địa phương các cấp trong quản lý, sử dụng đất đai, trong đó có nội dung điều chỉnh, xây dựng bảng giá đất.

Theo Thứ trưởng Ngân, khoản 1, Điều 257, Luật Đất đai 2024 nêu rõ bảng giá đất theo Luật Đất đai 2013 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Trường hợp cần thiết, UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật Đất đai 2024 cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương. Đây là quy định chuyển tiếp, nhằm giúp các địa phương thực hiện lộ trình từng bước xây dựng bảng giá đất theo Luật Đất đai 2024 để áp dụng từ 1/1/2026, tránh cú sốc tăng giá đột biến ảnh hưởng đến quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất.

Thứ trưởng Ngân nhấn mạnh, khi tiến hành điều chỉnh bảng giá đất, nếu các địa phương không xem xét thận trọng, kỹ lưỡng, đánh giá tác động một cách đầy đủ thì sẽ xảy ra trường hợp bảng giá đất điều chỉnh có chênh lệch rất lớn so với giá đất bảng giá đất hiện hành. 

Điều này khiến người dân, doanh nghiệp phản ứng vì số tiền họ phải thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai sẽ tăng cao so với khi áp dụng bảng giá đất cũ. Ngược lại, nếu không điều chỉnh kịp thời bảng giá đất cho phù hợp với tình hình tại địa phương, rất dễ dẫn đến giá đất trong kết quả đấu giá chênh lệch lớn so với giá khởi điểm tạo nên sự đột biến, bất thường và có thể gây thất thu cho ngân sách Nhà nước.

"Ở cả hai trường hợp này đều là hiện tượng không tốt, gây phản ứng trái chiều, thiếu đồng thuận trong dư luận xã hội, tiềm ẩn nguy cơ lợi dụng để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường, tác động đến phát triển kinh tế, an ninh xã hội, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, kinh doanh", ông Ngân nói.

Nhiều vấn đề nảy sinh khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực

Sau khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực đã nảy sinh một số vấn đề, nổi lên là việc bỏ cọc trong đấu giá quyền sử dụng đất. Cụ thể là cuộc đấu giá 68 thửa đất, diện tích từ 60 - 85m2/thửa, tại khu Ngõ Ba, thôn Thanh Thần, xã Thanh Cao, huyện Thanh Oai, Hà Nội. Hơn một tháng trước đã gây xôn xao dư luận khi những lô đất có giá khởi điểm từ 8,6 - 12,5 triệu đồng/m2, được trả lên tới 51 - 100 triệu đồng/m2, tổng giá khởi điểm lô đất 1 tỷ đồng được "thổi" lên 7 tỷ đồng.

Đáng nói, đến nay, chỉ có 13 khách hàng đóng tiền, 55 thửa đất có giá trúng đấu giá cao hơn, trong đó có lô được trả 105 triệu đồng/m2 đã bỏ cọc. Việc bỏ cọc xuất hiện và dự báo sẽ lan rộng trong thời gian tới khi nhiều lô đất đấu giá tại Hà Nội được trả giá cao gấp 18 lần giá khởi điểm.

Bên cạnh đó là tình trạng giá đất cao đột biến, nổi lên là dự thảo của TP.HCM về giá đất dự kiến áp dụng từ 1/8. Theo đó, giá đất nhiều tuyến đường có thể tăng 5-37 lần so với hiện tại. Trong đó, ba tuyến đường trung tâm quận 1 là Đồng Khởi, Nguyễn Huệ và Lê Lợi sẽ có giá đất ở cao nhất lên 810 triệu đồng/m2, tăng gấp 5 lần giá hiện tại. 

Trao đổi với Báo Giao thông, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân cho biết, thời gian ngắn, Bộ TN&MT và các bộ, ngành, cơ quan liên quan đã chủ động, phối hợp xây dựng, trình Chính phủ ban hành nhiều nghị định quy định chi tiết thi hành luật. Bộ TN&MT cũng ban hành nhiều thông tư, văn bản hướng dẫn các địa phương triển khai luật.

Bộ TN&MT cùng với các bộ, ngành liên quan đã làm việc với UBND TP.HCM để phối hợp xử lý các vướng mắc của thành phố trong áp dụng bảng giá đất theo Luật Đất đai 2024. Ngay sau cuộc làm việc trên, lãnh đạo TP.HCM đã có hàng loạt văn bản chỉ đạo liên quan như cho phép sử dụng bảng giá đất hiện hành để giải quyết các hồ sơ thuế đất tồn đọng trong thời gian qua; chuẩn bị các bước để ban hành bảng giá đất điều chỉnh trong tháng 10/2024.